Bu yazıyı yazarken aklıma "Ben Twitter'ı ilk nasıl ve ne sebeple duymuştum?" sorusu geldi. Cevabı sanırım Demi Moore ve Ashton Kutcher'ın Twitter maceralarını konu alan gazete haberlerine dayanıyor. Yani çoğu insan gibi ben de bu siteyi ünlüler sayesinde öğrenmişim... Twitter'daki ünlüleri mesleklerine, siteye üye oluş biçimlerine ve sitedeki tutum ve davranışlarına göre kendimce incelemeye çalıştım. Yazının sonunda da bir 'Mini Meşhuriyet Testi' hazırladım.
Mesleklerine Göre
- Gazeteciler/Yazarlar (Eli kalem tutanlar)
- Sanatçılar/Oyuncular Siyasetçiler Sporcular (Diğerlerine nazaran en sıkıcı hesaplar bunlardır zira yöneticilerin gözleri hep üzerlerindedir)
- Reklamcılar ve İnternet Profesyonelleri (Siteye herkesten önce üye olmuşlardır ve ortamın bilirkişisi konumundadırlar)
- Ne iş yaptıkları ilk anda net olarak hatırlanamayanlar.
Üye oluş biçimlerine göre
- "Herkes burada, bir şeylerden geri kalmayalım" düsturuyla hesap açanlar.
- Bir zaman çok ünlü olup şu an eski günlerini arayan veya hayatına hala az ünlü olarak devam eden ve bir şekilde gündem yaratıp göz önünde kalmayı planlayanlar.
- Sosyal medya ajanslarınca biraz da zorla bu ortama sokulmuş olanlar. Bunları diğerlerinden iki şekilde ayırt edebiliriz. Bir: Silah zoruyla yazdırılıyormuş gibi tweet atmaları. İki: Bu ünlünün ilk takip ettiği kişiler arasında -normal şartlarda hayatta takip etmeyeceği- bir sosyal medya ajansı/uzmanı bulunması.
- Köşesine, sitesine veya yaptığı işlere link verme amacıyla hesap açanlar. Bunların da üç cümlesinden ikisi "bugünkü yazım/programım" kelimeleri geçer ve cümlenin sonunda illa ki bir link vardır.
- "Bu kadar kalabalığı başka nerede bulabilirsin ki?" sorusuyla ortama adım atanlar. Bunlar genelde siyasetçiler ve rakipleriyle takipçi sayısı yarışına giren popçulardır.
- Son grup ise, tüm bu kategorilere girmeyen ve ünlü olmasa da bu siteye üye olacak kişilerden oluşur.
Tutum ve davranışlarına göre
Tweet atmaktan pek hoşlanmayan: "Açtık bu hesabı ama sosyal medya ajansının, çevredekilerin filan gazına mı gelmişiz acaba? Pek de bir numarası yokmuş" modunda takılırlar.
Sadece yazar: Web 2.0 olayını pek kavrayamamış, kimseye cevap vermeyen ve normal hayattaki ünlü-sıradan insan mesafesini sanal ortamda da aynen koruyanlar. Sadece yazarlar ve kalabalık kitlelerin bu yazdıklarından çok etkilendikleri hissine kapılırlar.
Üst insan: Yukarıdaki grubun bir üst modeli. Kimseyi takip etmezler. "Kimseden öğrenecek bir şeyim yok benim" diyen ve ünlü birinin çok kişiyi takip etmesi halinde 2012'nin sonunu da beklemeden kıyametin kopacağına inanan tiplerdir.
İlgi görmezse ölecek hastası: Bu hastalığa tutulmuş ünlüler, olay yaratacak tweetler atmaktan, olur olmaz iddialar ortaya atmaktan çekinmezler. Yeterli 'mention' ve 'retweet' ihtiyacı karşılanmazsa mesele saksı fotoğrafçılığına kadar gidebilir.
Başkasına yazdıran: Kendisi uğraşmayıp hesabı başkasına 'yönettiren'ler bizleri basın danışmanı veya menajerin basın bülteni yavrusu tweetleriyle baş başa bırakır.
Check-in erbabı: Bilumum 'in' mekanda check-in yapmak, yediklerini içtiklerini paylaşmak gibi hobiler edinen bu ünlüler, adeta biz sıradan insanların "Vay be, ne hayatlar yaşanıyor şu yedi tepeli şehirde" demesi için yaratılmıştır.
Link esnafı: Siteye üye oluş amacına uygun (bu amacı yukarıda anlatmıştık) paylaşımlar yapar. Takipçilerini yönlendirmek istedikleri yerin linkini verip içten içe de "Kaç yüz bin insan var bak. Bunca insana reklamla ulaşmak istesen dünyanın parası gider..." diye küçük sevinçler yaşarlar.
Sorumlu birey: Bu gruba hemen her ünlü dahil. Kan aranıyor duyurularını, yardım çağrılarını daha çok insana ulaştırmak için gayret sarf ederler.
Ben olmuşum Twitter: Siteye büyük anlamlar yükleyip geceyi gündüzü burada geçirirler. Dakikada dört tweet attıklarına şahit olunabilir.
Nedensiz agresif: Her daim bir şeylere fena sinirlenmiş halde yaşarlar. Yemek yediği restoranın garsonu, izlediği dizinin figüranı, trafikte kornaya basan taksici... Hep bir şeylerden şikayetçi tweetler atarlar. Bazen kime kızdıkları bile anlaşılmaz; sözleri ortayadır ve "o kendini biliyor"dur.
Kendi aramızda: Yazdıkları, üçüncü kişilere hiçbir şey ifade etmez. Sürekli arkadaşlarıyla diyalog halindedirler ve "Tamam canım, öyle yaparız", "Yarın görüşüyoruz o zaman", "Aaa hakikaten de öyleydi yaa" gibi şeyler yazarlar. Sıradan takipçi kendisini röntgenci yahut adi bir kulak misafiri gibi hisseder.
Yeni nesil fotoğrafçı: Gördükleri hemen her 'ilginç' şeyin fotoğrafını çekip paylaşmaktan büyük zevk alırlar. Haklarını teslim etmek gerek, bazen güzel kareler de çıkar.
Yarıştırmacı kişilik: Takipçilerine sürekli sorular sorup minik yarışmalar düzenlerler. Amaç nedir, yarışmanın sonunda kazanan birileri var mıdır bilinmez.
Laf sokma sevdalısı: Ergen ruhunu kaybetmemiş ünlülerdir bunlar. Tek amaçları, kendilerine rakip gördükleri kişiye/görüşe/ideolojiye her fırsatta laf sokmaktır.
Herkes hayranım: Takipçilerinin hepsinin kendisine hayran olduğu ve "Ay Bülent bir iki kelime yazsa da okusam" diye beklediği yanılgısına kapılırlar ve çoğu kez de hüsrana uğrarlar. Zira takipçilerin hatrı sayılır bir kısmı oldukça negatiftir ve hayatlarını bir ünlüye olur olmaz laf geçirmek üzerine kurmuşlardır. Bu yüzdendir ki, gerçek hayatta 'hayranları' tarafından kötü söze maruz kalmamış siyasetçiler Twitter'da fazla barınamazlar. Çünkü her sözlerine "İyi de geçen seçim dönemi öyle demiyordun!" şeklinde cevaplar gelebilir.
Olması gerektiği gibi: Gayet etkileşimli, kendisine soru soranların da insan olduğunun farkında olan ve iyi kötü bir cevabı hak ettiği gerçeğini özümsemiş çiçek gibi ünlüler. Üslupları sakindir, faydalı olmaya çalışırlar. İnternet profesyoneli tecrübelerini aktarmaya çalışır; duyarlı gazeteci katıldığı davayı tweetlerle canlı canlı aktarır; şarkıcı dün akşamki konseriyle ilgili geri bildirimler alır... Her şey olması gerektiği gibidir yani.
Mini Meşhuriyet Testi: Ünlüleri ne kadar tanıyorsunuz?
"Gece kulüplerinden mutluluğa dolmuş kalkmaz" Bu tweet aşağıdakilerden hangisine ait olabilir?
a) Mehmet Coşkundeniz (Aşk Doktoru)
b) Emre Aydın
c) Cem Özer
d) Çiçek Abbas
"Hastane Acil'de iki şişe serum yiyip kanala gelmek ve az sonra canlı yayın yapmak televizyonculuğun zor yanı" Bu tweet aşağıdakilerden hangisine ait olabilir?
a) Uğur Dündar
b) Mehmet Ali Birand
c) Ali Kırca
d) Ece Vahapoğlu
"Nasıl inandırayım bilmiyorum ki, tatsan mı acaba" Bu tweet aşağıdakilerden hangisine ait olabilir?
a) Doğuş
b) Vedat Milor
c) Feridun Düzağaç
d) Melih Gökçek
"Yandan yandan oh yandamm.. Hayda bre kakara da kukuri.. Bizim beyin tuzu kuri." Bu tweet aşağıdakilerden hangisine ait olabilir?
a) Ankaralı Turgut
b) Kibariye
c) Prof. Dr. Ali Atıf Bir
d) Koçhisarlı Elvan Dalton
"Başbakanımızın açıkladığı Fransa'ya yaptırım kararları Sarko'ya kapak olsun." Bu tweet aşağıdakilerden hangisine ait olabilir?
a) Demet Akalın
b) Nihat Doğan
c) Egemen Bağış
d) Oray Eğin
"Bu akşam Barcelona taraftarıyım. Ayrıca da (bilirkişi abiniz olarak) 4-6 gollü maç oynuyorum iddaa'da." Bu tweet aşağıdakilerden hangisine ait olabilir?
a) Bay Tahmin
b) Sergen Yalçın
c) Fazıl Say
d) Dilara Gönder
"Dışarısııı bilidğnz buzz içerlerde buzz bu nedir ya kar yağsnda rahatlayalımmm" Bu tweet kime ait olabilir?
a) Emo_qirl96
b) Halil Sezai
c) ChılgınQız
d) Demet Akalın
"Hür ve özgür bir ortamda, medyamız faaliyetlerini sürdürmektedir." Bu tweet kime ait olabilir?
a) Kanat Atkaya
b) Zaytung
c) Bülent Arınç
d) Banu Güven
Cevap Anahtarı: C, D, C, D, C, C, C, D, C
Son olarak bu yazıyı yazarken herhangi bir bilimsel yöntem, istatistiki veri kullanılmadığını, tamamının sadece gözleme dayandığını belirtir; "tüm genellemeler yanlıştır" mottosunu da hatırlatmak isterim.
