Bileğinde bir Rolex fark ettiğiniz birinin — modeli ne olursa olsun — muhtemelen hayatında işler yolunda gidiyordur. Peki uygun fiyatlı Rolex saatler var mı? Bir düğün, terfi, çocuğun doğumu ya da trenlerin zamanında kalktığı o nadir gün gibi dönüm noktalarında insanların en sık başvurduğu marka Rolex olduğu için, bu saatlerin mutlaka pahalı olması gerektiği algısı var — ancak durum böyle değil.
“Piyasada önemli bir düzeltme yaşandı ve düşündüğünüzden daha düşük bir fiyata Rolex bulabilirsiniz,” diyor ikinci el saat uzmanı Subdial’ın kurucu ortağı Christy Davis. Ne aramanız gerektiğini biliyorsanız oldukça uygun fiyatlı Rolex’ler var. Elbette gönlünüz Paul Newman Daytona modelindeyse çok büyük bir kumbara boşaltmanız gerekecektir.
Rolex fiyatlandırması oldukça karmaşık olabilir ve yeni Rolex modellerine dair güncel “hype” nedeniyle istediğiniz parçayı perakende fiyatından almak göründüğü kadar kolay değildir. Örneğin güncel bir Daytona ya da Submariner istiyorsanız ya isminizin o meşhur bekleme listesinde yıllar sonra çıkmasını bekleyeceksiniz ya da süreci hızlandırmak için önce birkaç başka saat satın almanız gerekecek. Bu yüzden pek çok kişi ikinci el piyasaya yöneliyor. Aradığınız saati buluyorsunuz ama büyük ihtimalle biraz daha fazlasını ödüyorsunuz. Dolayısıyla en uygun fiyatlı Rolex saatleri bulmak için mevcut kataloğun ötesine bakmamız gerekecek.
Peki uygun fiyat arayışında nereye yönelmeliyiz? Vintage dünyasına. Vintage’ı iki parçaya ayırmayı seviyorum: Bildiğiniz kısmı ve bilmediğiniz kısmı. Çoğumuzun bildiği; açık artırma sonuçlarından gelen manşetler ya da tarihteki ünlü Rolex modelleri. Örneğin Comex kadranlı Submariner’lar ya da Paul Newman’ın 17,8 milyon dolara satılan Daytona’sı — bu tünelden gidersek uygun fiyatlı Rolex bulamayız.
Vintage’ın diğer tarafı ise gerçek fırsatların bulunduğu yer. Rolex, tarihinin her döneminde harika saatler üretti ve bunlardan bolca var. “Eğer 60’lar/70’lerden vintage modellere bakmaya açıksanız gerçekten ilginç parçalar bulabilirsiniz,” diyor Davis. “O zamanlar tasarım konusunda çok daha serbestlerdi, bu yüzden her parça kendine has, benzersiz hissettiriyor.”
Uygun fiyatlı bir Rolex’i belirleyen sadece model ya da referans numarası değildir. Kondisyonu, servis geçmişi, kutusu ve belgeleri de büyük fark yaratır. Tecrübesine göre Davis, yeniden boyanmış kadranlara dikkat edilmesi gerektiğini söylüyor: “Kimi zaman insanlar kadrandaki kusurları boyayla kapatıyor; dışarıdan iyi durumda görünse de orijinal değildir ve uzak durulmalıdır.”
Davis’in başka uyarıları da var: “Hasar görmüş mekanizmalar da tehlikelidir, çünkü Rolex artık bu parçaları üretmiyor ve değişim gerektiğinde oldukça zor ve maliyetli bir süreç olabilir.” Bu nedenle bilgi sahibi olan ve bilgisi konusunda şeffaf davranan, sizi gereksiz yere kazıklamayacak biriyle konuşmanızı tavsiye ediyor.
Tüm bu tavsiyeler kulağımızda çınlarken, ulaşılması en uygun fiyatlı Rolex modellerinin bir listesini derlemeye çalıştık.
Oyster Perpetual 1003, klasik ve sade bir Rolex, ancak kendine has bir vintage çekiciliği var. Kasa boyutu 34 mm ile daha küçük tarafta yer alıyor ve kadran tamamen sade — ne tarih penceresi var ne de sayısal saat indeksleri. Tamamen temiz bir görünüm için klasik baton saat indeksleri kullanılmış. Vintage dokunuşlar, motor desenli (engine-turned) bezelde kendini gösteriyor; modern Datejust modellerinde gördüğünüz yivli bezellerden (fluted bezel) yeterince farklı olduğu için oldukça ilgi çekici. Eğer orijinal bilezikle birlikte bir versiyon bulabilirseniz, baklanın yan taraflarındaki perçinlere dikkat edin. Bu, günümüz Rolex modellerinde görmeyeceğiniz bir detay — ancak modern Tudor bileziklerin bazılarında bu perçin detayı yeniden kullanıldı. İyi durumda bir 1003’ü yaklaşık 4.000 sterline (yaklaşık 223.176 TL) bulabilirsiniz.
Datejust 16200 ve 16234, aynı nesil Datejust modellerine ait. 80’lerden 2000’lere kadar üretilen bu iki referans da 36 mm kasa ile geliyor ve hangi referansı tercih ederseniz edin zevkinize göre birkaç kadran rengi seçeneğiniz var. 16200, tamamı çelik, düz bezelli versiyon; genellikle 3 baklalı Oyster bilezikle geliyor ve en cazip modellerinde Roma rakamlı saat indeksleri bulunuyor. 16234’te ise büyük fark, ekstra bir şıklık katan beyaz altın yivli (fluted) bezel. Daha da bir seviye yükseltmek isterseniz, bazı versiyonlarda indeksler pırlanta olarak geliyor. 16234 genellikle 5 baklalı Jubilee bilezikle bulunur. Fiyat olarak 16200 için yaklaşık 4.750 sterlin (yaklaşık 265.000 TL), 16234 için ise yaklaşık 500 sterlin (yaklaşık 27.800 TL) daha fazla ödemeniz gerekir.
Turn-O-Graph koleksiyonunun tamamı 2011’de üretimden kaldırıldığı için, bu modele sahip olmak zamanla daha da nadide hale gelecek bir parçayı koleksiyonunuza katma fırsatı demek. Turn-O-Graph ismi, bu modelin dönüşebilen bezele sahip ilk seri üretim Rolex olmasından geliyor. Modern saatlerin çoğunda dönme bezeller artık sıradan bir özellik; ancak bir zamanlar bu oldukça yenilikçiydi. 16264 aslında dönebilen rakamlı bir bezeli olan bir Datejust gibidir, çok fazla satışta bulamazsınız ama 5.000 sterlinin (yaklaşık 278.900 TL) biraz üzerinde fiyatlarla denk gelmek mümkün. Küçük bir prestij notu olarak Turn-O-Graph, ABD Hava Kuvvetleri’nin “Thunderbirds” filo pilotları tarafından benimsenmesinden dolayı Thunderbird lakabıyla da anılır.
Bu model, muhtemelen sahip olabileceğiniz en ucuz modern Rolex. Explorer II 16570, 2011’de üretimden kaldırıldı ve yerini 216570’e bıraktı. Neredeyse birebir aynı saat ama kasa boyutu 42 mm’ye çıkarılmıştı. 16570’te ise 40 mm’lik bir versiyon alıyorsunuz — birçok kişinin “ideal boyut” olarak gördüğü ölçü. Explorer II, ünlü olarak iki kadran rengiyle gelir: siyah ve beyaz (beyaz olan “Polar” olarak bilinir). Polar kadran daha arzu edilen versiyondur ve ikinci el piyasasında ciddi bir fiyat farkı yaratır. Ancak 6.000 sterlinin (yaklaşık 334.765 TL) altında siyah kadranlı olanı bulabilirsiniz. Bu fiyata yalnızca en ucuz modern Rolex değil, aynı zamanda GMT komplikasyonu sayesinde yalnızca saat ve tarihten fazlasını sunan en uygun fiyatlı Rolex modelidir.
Artık üretilmiyor olsa da Oyster Precision serisi onlarca yıl boyunca Rolex’in giriş seviyesi saatiydi. İlk olarak 1930’larda çıkan Precision, saatin resmi zaman tutma sertifikasına sahip olmaması anlamına geliyordu. Bu, maliyeti düşük tutmaya yardımcı oluyordu ama Rolex hassasiyeti ve doğruluğu konusunda endişelenmenizi gerektirmez. Ref. 6694, tarih göstergesine sahip popüler modeldir ve Rolex’in ulaşabileceği en klasik çizgidedir. Manuel kurmalı mekanizması, 34 mm kasası ve üç baklalı çelik bileziğiyle uygun fiyatlı vintage Rolex’in zirvesi sayılır. Fiyatlar 3.000 sterlinden (yaklaşık 167.382 TL) başlar.Kadranı sade sevenler için Oyster Precision ref. 6426 tarihsiz versiyondur ve benzer fiyatlara bulunabilir. Kumaş dokusu görünümü veren “linen” kadranlar — yani keten desenli yüzey — bu iki referans arasında seçilecek en özel detaydır.
Rolex Air-King tarihsel olarak önemli bir modeldir. İlk kez 1945’te ortaya çıktı ve Britanya Kraliyet Hava Kuvvetleri’nin II. Dünya Savaşı’na katkısını onurlandırmak amacıyla üretildi. “Air-King genellikle yeterince takdir edilmiyor. Kullanımı rahat, her ortama uyum sağlar ama bir farkla: Günümüzde ana Rolex modellerinden biri değildir. Harika bir ilk saat seçimidir ve hem koleksiyonerler arasında hem de arkadaşlarınla bir pub’da aynı derecede takdir görecektir,” diyor Davis.Ref. 14000, bu listedeki standartlara göre daha modern bir model. Bu Air-King, 1989’da ortaya çıktı ve 2000’lerin başına kadar üretildi. Sapphire cam (safir kristal) ve otomatik mekanizma alan ilk Air-King modeliydi. Çizilmeye dayanıklı safir kristal büyük bir yükseltmeydi ve bu modeli sağlam ve erişilebilir bir Rolex haline getirdi. İlk üretim örneklerini yaklaşık 3.250 sterline (yaklaşık 181.331 TL) bulabilirsiniz.
Air-King modeliyle devam edersek, ref. 5500 koleksiyonun adeta babası sayılır. 1957’de satışa çıktı ve Air-King tarihindeki en uzun soluklu referans olarak 1989’a kadar üretimde kaldı. Düz bezeli ve orantılı 34 mm kasasıyla klasik tasarımı sayesinde on yıllar boyunca Rolex alıcılarının favorileri arasında yer aldı — modern versiyonlarda hâlâ etkisi görülür. 5500’ün uzun üretim geçmişi nedeniyle birçok farklı kadran seçeneği mevcuttur. 6 yönünde Domino’s Pizza logosu olan kadranlara dikkat edin. Bunlar, standart 5500’lerden daha pahalıdır; standart modellerin fiyatı 3.300 sterlinden (yaklaşık 184.120 TL) başlar.
Oyster Perpetual, tüm modern Rolex modellerinin adeta köken hikâyesidir. Oyster Perpetual isimli saatler ilk olarak 1930’larda ortaya çıktı ve Rolex’in iki büyük inovasyonunu bir araya getirdi: İlk su geçirmez kasa (Oyster) ve ilk otomatik rotor (Perpetual).Ref. 67480, 1990’lardan bir modeldir ve siyah, mavi, beyaz ve hatta pembe dahil çeşitli kadran renklerinde sunulmuştur. 31 mm kasa boyutuyla “orta boy” (mid size) olarak kabul edilir. O dönem için bu ölçü kadın saati için fazla büyük, erkek saati için ise küçük bulunuyordu. Yani herkese hitap etmeye çalışırken aslında kimseyi tam olarak tatmin etmiyor gibiydi. Yaklaşık 3.500 sterline (yaklaşık 195.279 TL) bulabilirsiniz. Aynı fiyata ref. 77080 modelini de bulmak mümkün. 77080, 67480’in güncellenmiş versiyonudur ve temel fark daha modern bir mekanizmaya sahip olmasıdır.
Cellini, uzun yıllar boyunca Rolex koleksiyonunun vazgeçilmez klasik/dress watch (şık saat) modeliydi. Koleksiyonerler arasında her zaman saygı gören bir modeldi; her ne kadar popüler spor modeller kadar zirve yapmamış olsa da. Bu nedenle Cellini referanslarının bazıları uygun fiyat kategorisine girebiliyor. Ref. 5115, 2000’lerin sonuna kadar üretildiği için daha modern örnekleri de bulunabiliyor ancak bunlar daha pahalıya geliyor. Gerçek anlamda uygun fiyatlı versiyonlar 90’lardan kalan erken dönem modeller. Sarı altın örneklerin bulunabildiği bu Cellini, yaklaşık 3.500 sterline (yaklaşık 195.279 TL) değerli metal parıltısı elde etmenin harika bir yoludur.
114200 modeli, “son gerçek Air-King” olarak tanımlanabilir. Bu model, Air-King’in 2014’te üretimden kaldırılmadan önceki son versiyonudur — 2016’da ise tamamen yeniden tasarlanıp geri döndü. Bir 114200 modelini 4.200 sterlinden (yaklaşık 234.335 TL) itibaren bulabilirsiniz. 114200 serisi içinde dikkat çekici çok sayıda varyasyon vardır. Roma rakamlı, Arap rakamlı veya sade baton indeksli modeller mevcut. Biraz farklı bir şey isterseniz, turuncu rakamlı versiyonlara göz atın. Bezel kısmında biraz doku tercih ediyorsanız, daha nadir bulunan 114210 modeli motor desenli (engine-turned) bezel ile gelir. Bu bezeller, parlak düz çelik yerine çizgili bir yüzey dokusuna sahiptir.
OysterQuartz, ‘taç’ markanın bile sektördeki bir devrimden muaf olmadığının bir hatırlatıcısıdır. 1970’lerde yaşanan quartz krizi, mekanik saatleri neredeyse yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bırakmıştı. Bunun üzerine Rolex, risk alarak birkaç quartz model üretti. Ancak tipik Rolex yaklaşımıyla, bunlar sıradan quartz saatler değildi; marka tamamen kendi bünyesinde geliştirdiği quartz mekanizmayı kullandı. İki tonlu OysterQuartz Datejust ref. 17013 yaklaşık 4.250 sterline (yaklaşık 237.125 TL) bulunabilir. Keskin hatlara sahip köşeli kasa ve düzleştirilmiş entegre bileziğiyle, güncel Land Dweller modeline fazlasıyla benzer karakteristikler taşır.
Az önce bahsedilen orta boy OP modeller bileğinizin boyutuna göre tam bir “ya sev ya nefret et” durumu yaratabilir. Neyse ki Oyster Perpetual koleksiyonunda biraz daha dolu bir şey tercih ediyorsanız 116000 cevabınız olabilir. Bu model 36 mm’lik bir kasa ölçüsüne sahip. Hâlâ büyük sayılmaz ama günümüz kasa ölçüleriyle daha uyumludur. 116000, 2020 yılına kadar üretimde kalmıştır, bu yüzden ikinci el piyasada oldukça modern örneklerini bulmak mümkündür. Ayrıca klasik renklerin ötesine geçen yeşil, üzüm rengi (grape) ve sarıya çalan beyaz üzüm (white grape) gibi renk seçenekleri de sunulmuştur. Erken dönem bir 116000 modeli yaklaşık 4.500 sterline (yaklaşık 251.073 TL) bulunabilir.
Tarih penceresine sahip ilk otomatik bilek saati olan Datejust, saat dünyasında gerçek bir ikondur. 1603 referansı 1959 yılına uzanır ve yaklaşık 20 yıl boyunca Rolex koleksiyonunda yer almıştır. Saygın 36 mm ölçüsünde üretilmiş olup sadece paslanmaz çelik veya Rolex terminolojisindeki adıyla Rolesor — yani çelik ve sarı altın iki tonlu — versiyonları yaklaşık 4.500 sterline (yaklaşık 251.073 TL) bulunabilir. 1603’ü modern Datejust modellerinden ayıran nokta, ne klasik yivli (fluted) ne de düz (smooth) bezeli olmasıdır. Bunun yerine motor desenli (engine-turned) bezel kullanılmıştır — bugün Rolex’te bulamayacağınız bir detay. Linen (keten dokulu) kadranlar veya boyalı Roma rakamlarına sahip Buckley kadranlar gibi bazı 1603 modelleri koleksiyonluk olarak değerlendirilir.
Tarih komplikasyonlarından söz açılmışken sıradaki uygun fiyatlı modelimiz OP Date. Adından da anlaşılacağı üzere bu OP modelinde Rolex’in imza özelliği olan büyüteçli (cyclops) tarih penceresi bulunur. Üretimi 1988’de başlamıştır ve o dönem küçük kasa boyutları daha popüler olduğu için 34 mm kasa çapına sahiptir. Bu OP modelindeki ilginç detaylardan biri, üretim süreci boyunca kadranlarda kullanılan ışımada Rolex’in radyoaktif Tritium’dan daha çevreci Luminova veya SuperLuminova’ya geçiş yapmış olmasıdır. Tritium’lu erken dönem 15200’leri kadrandaki “T Swiss Made T” veya “T Swiss” ibaresinden tanıyabilirsiniz. İyi durumda bir 15200 modeli size yaklaşık 4.500 sterline (yaklaşık 251.073 TL) mal olur.
Uygun fiyatlı Rolex modellerini tamamlarken daha modern bir saat modeli olan Explorer ile kapanışı yapıyoruz. Sadelikten taviz vermeyen yapısı ve sağlamlığıyla çok sevilen bir tool-watch’tur. Ref. 114270, 2001–2010 yılları arasında üretilmiştir ve 36 mm kasa ölçüsüyle yakından tanıdığımız klasik Explorer formunu temsil eder. Yalnızca siyah kadranlıdır ve 3, 6 ve 9 rakam indeksleriyle sunulur, yani seçenek fazlalığı beklemeyin. Buna karşılık 5.000 sterlin (yaklaşık 278.971 TL) civarına zamansız bir Rolex’e uygun fiyatla sahip olabilirsiniz.
BU İÇERİK İLK OLARAK BRITISH GQ WEB SİTESİNDE YAYINLANMIŞTIR.
