Batı medeniyetinde bu noktaya gelene kadar, geçmiş yüzyılların hayatını şekillendiren pek çok resmiyeti geride bıraktık. Bu çoğunlukla olumlu bir gelişme—özellikle toplumsal cinsiyet rolleri ve masa adabı açısından. Ancak iş giyim kurallarına gelince işler biraz karışabiliyor. Çünkü toplum hâlâ bazı özel anların “şık giyinmeyi” gerektirdiği konusunda hemfikir olsa da, tam olarak neyin beklendiğini anlamak bazen zor oluyor. “Şık ve spor arası” ne demek mesela? Ya da bir davetiyede “kokteyl” yazıyorsa bu “kokteyl kıyafeti” (geleneksel olarak koyu takım elbise ve Oxford ayakkabılar) mi demek, yoksa “kokteyl partisi” mi (ki bu da basketbol forması ve eşofman dışında hemen her şey olabilir)? Ama hepsinin içinde en kafa karıştırıcı olanı şu meşhur “black tie optional”—yani “smokin tercihe bağlı” kuralıdır. İşte nedenleri:
İlk bakışta “black tie optional” oldukça basit görünüyor: “Smokin giymek ister misin? Harika! İstemezsen de olur! Biz sadece herkesin rahat hissetmesini istiyoruz!” gibi bir alt metinle geliyor. Ama işin aslı hiç de öyle değil. Bir ev sahibi olarak, mekan, ikramlar, eğlence ve, doğal olarak, giyim kuralıyla etkinliğe bir hava katmak senin sorumluluğundur. Misafirler olarak da biz, zamanında gelip, uygun giyinerek ve belki bir noktada “Pink Pony Club”a eşlik ederek o havayı yaşatmakla yükümlüyüz.
Ancak bir giyim kuralı belirlememek, yani bir duruş sergilememek, senin bu ev sahipliği sorumluluğunu yerine getirmediğini gösterir ve konukların da ne yapacağını şaşırmasına yol açar. Gerçekte “black tie optional” demek, aslında tam anlamıyla smokinli bir gece hayal ettiğini ama tüm davetlilere bunu zorunlu kılmanın fazla kaçabileceğini düşündüğünü gösterir. Bu da gayet anlaşılır. Ama “resmî kıyafet” ya da “kokteyl kıyafeti” gibi daha net ve ulaşılabilir bir alternatife geçmek yerine, hiçbir tarafa tam olarak bağlanmamayı seçiyorsun.
Bu kararsızlık sadece gecenin havasını belirsizleştirmekle kalmaz, aynı zamanda misafirlerini “satır arası okumaya” mecbur bırakır. Yani kimse tam olarak ne giymesi gerektiğini bilemez. Eğer “black tie optional” yazılı bir davetiye alırsan, en güvenli yol resmi tarafa yakın gitmektir—bir smokin varsa onu giy. (Ve evet, bir tane almak zorundaysan, düşündüğünden çok daha fazla kullanabilirsin.) O da yoksa, en şık koyu takım elbisen, beyaz gömlek ve sade kravat üçlüsü seni kurtarır.
Yani bir dahaki sefere bir davet planladığında, giyim kuralı konusunda net ol. Eğer ihtişamı ve resmiyetiyle tam bir smokinli gece istiyorsan, bunu açıkça belirt. Misafirlerin bu netlik için sana minnettar kalacaktır.
BU İÇERİK İLK OLARAK GQ US WEB SİTESİNDE YAYINLANMIŞTIR.
