Kim yarattı, kim yürüttü tartışmaları reklamcılık mesleğinin kadim meselelerindendir. Hemen her reklam yarışmasından sonra ödül alan kimi işlerle ilgili çeşitli iddialar ortaya atılır, internet sitelerinde söz konusu işlerin “fazlasıyla esinlendiği” çalışmalar sergiye çıkarılır. Bu yarışmalarda, daha jüri değerlendirmesi sırasında bile, ispiyon mesajlarının yağdırıldığı ve bunların jüri kararlarını etkilediği birçok kez vakidir.
Yaratıcı fikir benzerliği, bazen de aynı stratejiden yola çıkmanın sonucu olabiliyor. Geçtiğimiz yılın ortalarında yaşanan bir fikir çakışması örneğiyse, reklam tarihinde eşine pek rastlanmamış türden bir vaka. Olayın tarafları, iki global otomotiv devi Renault ve Nissan. İki markanın yeni elektrikli modelleri Renault ZE ve Nissan Leaf’i tanıtmak için aynı günlerde başlattıkları televizyon reklamları, birbirine benzemenin çok ama çok ötesindeydi. Neredeyse aynı zihinden, aynı ellerden çıkmış gibiydi.
İşin ilginç tarafı, bu tür fikir çakışmaları söz konusu olduğunda çoktan kıyameti koparması gereken iki ajanstan, Renault’ya hizmet veren Publicis ile Nissan’a hizmet veren TBWA’den uzun süre herhangi bir açıklama gelmemesiydi. Belli ki işin içinde bir iş vardı.
Çok geçmeden bu derin sessizliğin muhtemel nedenine ilişkin bir ipucu belirdi. Advertising Age dergisinde yer alan habere göre, sessizliğin nedeni üçüncü bir reklam olabilirdi. İddiaya bakılırsa, Neue Super GbR adlı küçük bir Alman prodüksiyon şirketi, Mitsubishi’nin elektrikli modeli i-MiEV için, Renault ve Nissan reklamlarının neredeyse aynısını, neredeyse bir yıl önce yapmıştı. Bu durumda ortada iki ihtimal vardı. Ya elektrikli araba reklamı yapmak isteyen tüm reklamcıların aklına otomatik olarak aynı fikir geliyordu ya da iki ajans başka bir ajanstan fikir yürütürken pişti olmuşlardı.
Renault reklamını merak edenler şanslılar çünkü bu reklam şu anda elektrikli Renault Fluence’ın tanıtımı için Türkiye televizyonlarında da gösteriliyor. Üç reklamı da izleyin, bu “imkansız” tesadüfün neden olmuş olabileceğine siz karar verin.
(Yazının tamamı GQ Temmuz sayısında.)
Nissan LEAF
Renault ZE
Mitsubishi i-MiEV
