Ünlüler arasında giderek yaygınlaşan bir trend var: bir adet üretilmiş veya çok nadir saatleri bileklerinde sergilemek. George Clooney geçen hafta nadir bir Omega De Ville takarken görüldü – Will Smith ise yakın zamanda abartılı bir platin Patek Philippe gibi oldukça sıradışı ve kesinlikle nadir parçalardan bazılarını takarken görüntülendi. Elbette, sıradan olmayan her şey gibi bu saatler de internette çılgınlık yaratıyor.
Peki neden? “Bir saatteki nadirlik adeta bir sirenin şarkısı gibi, ama her hayalet çağrılmayı hak etmez,” diyor Paddle Waves’tan koleksiyoner Jay Liu. “Nadir bir zaman ölçeri, yarım yamalak hatırlanan bir rüya gibi, önce kalbi baştan çıkarmalı ki değer kazanabilsin.” Ama bir saati nadir yapan şey nedir? “Bazıları sadece garip tasarımlar, mekanik huysuzluklar ya da ticari ölü doğumlar oldukları için nadirdir. Bu tür saatlerin nadirliği arzudan değil, fabrikaların omuz silkip yollarına devam etmesinden de kaynaklanır.
Gerçek koleksiyonerler ise sevilen şeylerin nadir varyantlarının peşinden gider. Tanıdık bir melodiyi camdan yapılmış bir armonikada duymak gibi – tanıdık ama dönüştürülmüş.” Thomas Brechtel aynı görüşte. “Bence nadir saatler her zaman güzel saatlerdir. Neden böyle olduğunu düşünüyorum? Sanırım bunun nedeni az sayıda üretilmeleri ve yapımcılarının her detayı çok dikkatle düşünmeleri. Tüm ayrıntılara odaklanırlar, saatlerini tam dikkat, tutkuyla ve adanmışlıkla üretirler. Saatlerini çok yüksek kaliteyle ya da benzersiz bir tasarımla tamamlamak için ihtiyaç duydukları tüm zamanı kullanırlar.” Bu teorileri desteklemek adına, uzmanlarımızdan favori nadir saatlerini bizimle paylaşmalarını istedik. Uyarı: Bu saatlerin hiçbirine büyük olasılıkla asla sahip olamayacaksınız, ama bakmak ve hayal kurmak bile keyifli.
Rolex Submariner referans 5513 ve 5517 “Milsubs. Araç Olarak Saat: ” Bu saatlerden yalnızca bilinen 180 adet bulunuyor, 1972-1979 yılları arasında Birleşik Krallık tarafından sipariş edildiler ve bu nedenle “Crown Property” (Kraliyet Malı) işareti taşırlar. Bu modeller halkın eline çok nadiren geçtiği için, koleksiyonerler tarafından son derece kıymetli bulunur. — Brendan Cunningham, Doçent, Eastern Connecticut State University; Rolex hakkında bir kitabın yazarı
“Métiers d’art” kategorisi: Sadece zaman gösteren, Stern Frères tarafından yapılmış cloisonné kadranlı Rolex saatler. Bu saatler, modern Rolex kataloğunda neredeyse hiç yer almayan (2023’te herkesi şaşırtan Day-Date “Emoji” modeli dışında) bir sanatsal tekniğe sahip. Gerçekten güzeller, nadirler ve son derece değerliler. — Brendan Cunningham
“Komplikasyonlar” kategorisi: Rolex referans 6036 "Jean-Claude Killy" (diğer adıyla “Dato-Compax”). Rolex’in hem kronograf hem de üçlü tarih komplikasyonu içeren yalnızca beş tasarımı var. Bu nedenle bu tasarım son derece nadir ve büyük rağbet görür. — Brendan Cunningham
“Mutlak kutsal”: O kadar nadir ve karmaşık bir saat ki, mitolojik bir varlık gibi. 5175, Patek’in 175. yıldönümünü kutlamak için üretildi. Geliştirme, üretim ve montaj süreci toplamda 100.000 saat sürdü; bunun 60.000 saati sadece mekanizmaya harcandı. Bu muhteşem saat, 20 komplikasyona ve 1.366 bileşene sahip ve dönebilen 47 mm’lik kasasında iki masif altın kadran barındırıyor. Bu saat sadece koleksiyonculuğun değil, insan el işçiliğinin de zirvesinde duruyor. — Callum Patrick, Chronofinder.com kurucu ortağı
“Rockstar”: Zaten 50 adetle sınırlı olan Richard Mille RM-66 “Rockstar” Carbon TPT modeline dayanan bu özel parça, safir bloktan üretilmiş tek örnek bir versiyon. Safir laboratuvarda büyütülüyor, ardından 2000°C’nin üzerinde ısıtılıyor ve metal oksitlerle renklendiriliyor. Nihai forma ulaşması için 1000 saatin üzerinde işleniyor ve parlatılıyor. İçinde altından yapılmış, “rock ‘n’ roll” işareti yapan iskelet bir el figürü yer alıyor. Jay-Z için özel üretilmiş bu model, nihai bir aksesuar gösterişidir. Her şeyi satın alabileceğiniz bir dünyada, isteyeceğiniz şey kimsenin sahip olamayacağı şeydir — bu seviye koleksiyonculuğun ruhu budur. — Callum Patrick
Apple Watch piyasaya sürüldüğünde Forbes, bu ürünün “İsviçre saat endüstrisini öldürdüğünü” iddia etmişti. H. Moser buna göz kırpan ve aynı zamanda zekice karşılık veren bir saatle yanıt verdi. Swiss Alp Watch Final Edition, yalnızca 50 adet üretildi ve tam anlamıyla bir mikrofonu bırakma anıydı. Eğitimsiz bir göz için bu saat, bozuk bir Apple Watch gibi görünebilir. Vantablack® kadran (dünyanın en koyu maddelerinden biri) ve hafif yükseltilmiş cam sayesinde dijital ekran etkisi veriyor — 6 yönündeki piksel tarzı “yükleniyor” simgesiyle tamamlanıyor. Ama arka kısmında cam kasa kapağının altında, zarif bir şekilde bitirilmiş elle kurmalı mekanizma yer alıyor. Bu saat, Apple Watch’la uzaktan yakından kıyaslanamaz. İsviçre saatçiliğinin ruhunu ve mekanik ustalığını sergileyen bir sembol. — Callum Patrick
Rolex, belki de dünyanın en bilinen saat markası. Ancak bugüne kadar Perpetual Calendar (sürekli takvim) alanına hiç girmedi. 1989’da kendi markasını kurmadan önce saat ustası Franck Muller, sarı altın Datejust Ref. 16238 modelini alıp içine perpetual calendar ve ay fazı fonksiyonu ekledi. Bu teknik bir başarı ve yaratıcı bir başkaldırıydı. Ortaya çıkan bu tek örnek saat, Rolex’in klasik yapısını Muller’in korkusuz hayal gücüyle harmanlıyor. Bu sadece nadir bir saat değil — alternatif bir evrenden çıkmış bir Rolex gibi. Gerçek bir efsane. — Callum Patrick
“Bu saat o kadar nadir ki, varlığından haberdar olan bile çok az kişi var! 14 yıllık saat tecrübemde yalnızca bir örneğiyle karşılaşabildim. Bu, 2005 yılına ait çelik 39 mm’lik iskelet yapılı bir Audemars Piguet ref. 15136st. Dünya genelinde yalnızca 25 adetle sınırlı; muhtemelen şimdiye kadar yapılmış en güzel iskelet işlerinden biri. Nadir saatleri severim ama bu gerçekten neredeyse hiç duyulmamış bir şey!” — Danny Shahid, Diamond Watches London
“Rolex 2004’te olağanüstü saatler çıkardı, bunlar arasında Nicolas Cage’in taktığı meşhur bir Daytona da vardı. Beyaz altın Datejust için birkaç varyasyon üretildi; bu modellerde ilk kez ‘Carrure’ üzerine seri numarası eklenmişti. Bazıları gözden kaçtı, bazıları ses getirdi ama genel olarak çok az satıldılar, dolayısıyla az üretildiler. Bu pavé pırlantalı kadran, 116189 modeline aitti ve kırmızı timsah derisi kayışı ile kırmızı lake rakamları oldukça sıradışı.” — Danny Shahid
“2009’da piyasaya sürülen Nautilus 5724R-001, nadiren görülen bir model. Modelin 18 ayar pembe altınla, yaklaşık 7,4 karatlık 44 adet baguette pırlantayla bezenmiş. Her detayı lüks: çikolata kahverengi timsah derisi kayış, pırlanta taşlı kasa setiyle mükemmel uyum sağlıyor, katlanır tokası ise altı adet baguette pırlanta taşıyor ve kadran da pırlanta saat markörleriyle tamamlanıyor. 40 mm çapıyla hem kadın hem erkek koleksiyonerler için bilekte konforlu bir duruşa sahip.”
“Bu saate dair her şeyi seviyorum. Güçlü kavisli tasarımı, mekanizma yapısı, malzemenin rengi... Eva Leube, kendi evinde, kendi aletleri ve makineleriyle, tamamen kendi üretimi olan bir saat yapmaya karar verdi – ve bunu ilk oğlu Ari'nin ismiyle yaptı. ARI saatinin, yeni sahibine gönderilmek üzere paketlenmiş halini gösteren bir fotoğraf gördüm; üzerinde ‘iyi bir zevkiniz var’ yazılı bir etiket vardı. Evet. Tamamen katılıyorum.” — Thomas Brechtel, saat yazarı
“Raúl Pagès’ tarafından yapılan parçalar mükemmel. Tasarımı son derece dengeli, RP1 ve RP2’nin mekanizmaları ise çok iyi kurgulanmış; RP2’de karşı dengeli kaldıraç eşapmanı, RP1’de ise menteşeli detent eşapmanı kullanılıyor – her ikisi de hem güzel hem nadir. Daha da nadir olan şey ise yeni RP2’nin kadranı – beyaz akik taşından yapılmış. Kendimi tekrar etmek zorundayım – mükemmel. Unutmamak gerek: Raúl Pagès, 2023-2024 Louis Vuitton Watch Prize’ın ilk kazananı.” — Thomas Brechtel
“Alışılmadık teknik görünümlü Antiqua, zamanımızın en önemli saatlerinden biri. Vianney Halter, birçok bağımsız saatçiye ilham kaynağı olan bir parça yarattı. Saat tasarımında antik ve fütüristik unsurları harmanlıyor – ve eminim ki bir kere metal haliyle gördüğünüzde, bu nispeten küçük saatin özel tasarımını asla unutmazsınız.” — Thomas Brechtel
“Shona şu anda Bağımsız Saatçiler Akademisi’ndeki tek kadın. Tourbillon saati, tasarımı, süslemeleri ve teknik çözümleriyle olağanüstü bir parça. Her yıl Cenevre'deki L’ice Bergues’teki AHCI sergisinde onu görme şansına sahip oluyorum ve her yıl Arkhea saatini küçük detaylarla daha da iyi hâle getiriyor. Tam anlamıyla etkilendim ve Shona Taine’e en büyük başarıları diliyorum.” — Thomas Brechtel
“Benim düşüncem mi? Güzellik her zaman önce gelir. Nadirlik ikinci sıradadır. George Daniels ve Roger Smith gibi İngiliz saatçiliğinin efsanevi ustalarını ele alalım. Bu saatler, piksel çağında elde oyulmuş kadranların sıcaklığıyla parlar.
Daniels hayatı boyunca yalnızca iki bilek saati üretmiştir; Smith ise hâlâ gerçek bir zanaatkâr temposuyla ilerler – yılda sadece 10-12 saat üretir, her biri İsviçre saatçiliği egemenliğine karşı bir isyan gibidir. Bize hatırlatırlar ki saatçilik, caz gibi, uyumsuz seslerle gelişir. Neden
BU İÇERİK İLK OLARAK BRITISH GQ WEB SİTESİNDE YAYINLANMIŞTIR.
