Ismarlama takım elbise belki de bir erkek için özenli şıklığa giden en bilindik yol. Güvendiğin terzi, içinde rahat ettiğin kalıp, seni iyi gösterecek proporsiyonlar ve sonuç herşey yolunda giderse tertemiz bir şıklık. Malumunuz podyum modeli değiliz, kalıptan çıkan beden sana, bana, ona uymayınca - ki ilk giydirmede onlara da uymayabiliyor - çözüm tadilat. Ama binlerce dolarlık takım elbiseler bile çok iş gerektirince sektör buna bir çözüm getirdi ve Tom Ford gibi takım elbise konusunda iddiasını yüksek sesle konuşturan lüks segment bir marka bile (- ki örnekler Ralph Lauren ve Armani ile de çeşitlendirilebilir), ulaşılabilirlik derecesini biraz daha yükseltip, terziliğini kişiye özel ücret mukabilinde randevu ile hizmete açtı. Buraya kadar kişiye özelmiş gibi görünen tüm işlemler aslında hala kişiye özel tasarım barındırmıyor, yani Tom Ford bizzat kişi için parçalar tasarlayıp atölyede süreci yönetmiyor. Bu işlem için bir sonraki basamak olan en yüksek aşamaya, couture katına çıkmamız gerekiyor. Fakat bir tasarımın couture sayılabilmesi için uygulama aşamasındaki işlemler için de çeşitli özellikler barındırması gerek. Oraya çıkmadan önce Kim Jones'un Dior Homme katına uğramak istiyorum.
Güneş Güner’e Dior’un erkekler için couture olarak tanıtılan son koleksiyonlarını soruyorum. Zaten en eski haute couture evlerinden biri olduğunu vurgulayıp, öyle teknikler, öyle sanat katılıyor ki, bir sweatshirt bile artık couture olabilir diyor. Koleksiyonu biraz karıştırınca, kolektif çalışmayı seven Kim Jones’un Ganalı ressam Amoako Boafo ile iş birliğinde hazırladığı koleksiyonun sınırları zorlayan teknikler ve moda evinin mirasına referanslarla ortaya çıktığını okuyorum. Yani baylar illa ki çok aksesuarlı ya da şova uygun kılıklar akla gelmesin. Sanat giymenin çoklu kapıları erkekler için bu şekilde aralanmaya başladı.
Fotoğraf: Dior
Christian Dior’un ‘Hepimizin üstadı’ dediği Cristóbal Balenciaga’nın kurduğu moda evi, kısa süre önce couture köklerini erkekler için tekrar ziyaret edeceğini açıkladı. 2015’ten beri Demna Gvasalia kreatif direktörlüğündeki marka zaten alışıldık pek çok silüeti değiştirdi. WWD’ye verdiği röportajda Gvasalia artık couture’ü kadınların hatta varlıklı ve yaşlı kadınların, hakimiyetinden kurtarmak istediğini ve erkeklerin de özel dikim kıyafetler giymeye hazır olduğunu söyledi. Ardından da yüksek modanın en üst basamağına ‘yaratıcı özgürlüğün en üst formu’ olduğu için ilgi duyduğunu belirtti. Fabrika üretimi bir sweatshirte bile yapı katıp farklı silüetler yaratan tasarımcı özel dikimde kim bilir neler yapacak? Çoğu moda takipçisine göre sergi, birkaç kişinin ise ulaşıp giyebileceği bu eserler, planlarda değişiklik olmazsa Haziran 2021’de sunulacak.
Birkaç kişi demişken… Dolce & Gabbana aslında 2012’den beri Alta Moda koleksiyonu ile kişiye özel tasarım, işçilik, terzilik, tüm imkanları yaklaşık 1000 kişiden ulaşan müşteri kitlesiyle buluşturuyor. £60.000 civarında fiyatlandırılan parçaların couture standartlarına uygun geliyor ama bir de bunun ‘ Haute Couture’ tarafı var ki, onu Fransa’daki Haute Couture Sendikası değerlendiriyor.
Güneş’e Türkiye’de erkekler için özel tasarım yapan kim var diye sorduğumda düşünmeden Hatice Gökçe’nin ismini veriyor. Diyelim ki bir deri ceket, bir pantolon, ihtiyacınız olan parça, tasarımcının elinden, kişiye özel algı ile üretiliyor. Hani bazen birinde bir şeyi görürüz de biz aynını alınca hiç olmaz ya, işte bu durum direkt ortadan kalkmış oluyor. Moda direktörümüz, bir de Giray Sepin’in tasarımcı özelliklerinin dahil edilebileceğini ekliyor. Kim Jones İlkbahar Yaz 2020'de moda evinin couture kalıplarını uyguladığı takım elbiseler için erkeklerden düğün, davet gibi özel günler için çok sipariş aldığını açıklamıştı. Ama Güneş'e göre bu akım çok daha çeşitlenecek çünkü 'Bir sweatshirt bile couture olabilir' diye vurguluyor. Ürün ne olursa olsun mühim olan üretim süreci, mühim olan zanaatin, el işçiliğinin kalitesi ve aslında bir sanat üretim formunun doğru adımlarla devam etmesi.
Zanaatin sosyal medyanın iki boyutunda kaybolduğu bir dominasyonda erkekler için de couture lüksün de lüksü, belki ulaşması zor ama takip etmesi keyifli. Tablo satın almıyorum diye galeri gezmekten neden vaz geçeyim? Lakin türünün tek örneği el işçiliği ile yaratılan kıyafetler gün sonunda çok yaygın bir algıya hizmet ediyor. Başkasında olmayan bir eser ile kendini farklı hissetmek
