Çörek otu yağı faydaları şu sıralar çokça konuşuluyor. Kimilerine göre sindirim sistemini düzenlerken aynı anda saçları bile yeniden çıkartabilen neredeyse sihirli bir sağlık iksiri. Kimilerine göreyse bir başka aktariye reyonu kandırmacası. Gerçek ise, çoğu zaman olduğu gibi, bu iki görüşün ortasında bir yerde duruyor.
Uzun süredir çörek otu yağı (ya da bilimsel adıyla nigella sativa, aynı zamanda siyah kimyon ya da karavek olarak da bilinir) saç dökülmesi, iltihaplanma, yara bakımı, astım, kilo kontrolü, bağırsak ve bağışıklık sorunları gibi birçok durumla ilişkilendiriliyor. Bu yağa inananlar, kanser ve Alzheimer ya da Parkinson gibi nörodejeneratif hastalıklara da iyi geldiğini iddia ediyor. Tüm bunların kaynağında çörek otu yağının temel bileşeni olan timokinon yer alıyor.
Ama dediğimiz gibi, çok fazla ürün dünyaları vaat ediyor ve sonra da ilaç dolabının derinliklerine gömülüp unutuluyor. Eğer çörek otu yağını günlük rutininize eklemeyi düşünüyor ama kararsız kalıyorsanız, sizi bilgilendirelim.
Çörek otu yağına gönülden bağlı olanlar, bu yağın birçok şeye iyi geldiğini söylüyor. Ancak iki ana alanda öne çıkıyor:
Çörek otu yağının en çok konuşulan etkilerinden biri, iltihap karşıtı özellikleri.
The HVN’de fonksiyonel tıp uzmanı olan Lelani Loubser, “Araştırmalar bu yağın doku yenilenmesini uyararak yara iyileşmesini hızlandırdığını gösteriyor” diyor. Ayrıca “düz kasları gevşetip iltihabı azaltarak astım semptomlarını hafifletebileceğine” dair bulgular olduğunu da ekliyor.
Harley Street’te estetik doktoru olan Dr. David Jack ise bazı diğer iç sağlık faydalarına dikkat çekiyor: “Ağız yoluyla alınan çörek otu yağının, tip 2 diyabet hastaları için faydalı olabilecek şekilde kan şekeri seviyelerini düzenlemeye yardımcı olabileceğine dair bazı bulgular var. Ancak bu hâlâ araştırılmakta olan bir alan,” diyor Jack.
“Aynı şekilde, çörek otu yağının sağlıklı safra üretimini teşvik ederek sindirim sağlığını iyileştirebileceğine dair erken dönem veriler mevcut; bu da şişkinlik ve hazımsızlık gibi semptomlara iyi gelebilir.”
Genetik kaynaklı saç dökülmelerinde (örneğin erkek tipi kellik) çok etkili olmasa da, iltihaplanmaya bağlı saç dökülmesi sorunlarında çörek otu yağının yardımcı olabileceği söyleniyor.
BANT onaylı beslenme uzmanı ve fonksiyonel tıp uygulayıcısı VJ Hamilton şöyle diyor: “Otoimmün hastalıklar ve saç dökülmesi alanında çalışan kayıtlı bir beslenme uzmanı olarak, iltihapları düzenlemeye ve saçın yeniden çıkmasına yardımcı olabilecek doğal bileşenler kullanıyorum. Çörek otu yağı, danışanlarımla birlikte sıkça kullandığım ve kliniğimde üzerine konuştuğum ürünlerden biri.”
Hamilton, bu yağın, özellikle alopecia areata (saçkıran) gibi durumlarda “araştırmalarda belirgin antihistaminik ve iltihap önleyici etkiler gösterdiğini” ve bu nedenle etkili olabileceğini belirtiyor. “Bu, bağışıklık sisteminin aşırı tepki verdiği iltihap kaynaklı saç dökülmelerinde önemli çünkü histamin fazlalığı saç folikül döngüsünü bozabiliyor.”
Görünüşe göre, “Bu iltihaplanma zincirini sakinleştirerek ve histamin salımını azaltarak çörek otu yağı, saçın yeniden çıkması için daha dengeli bir ortam yaratıyor. Histamin intoleransı belirtileri gösteren – kaşıntılı cilt, saç derisi tahrişi veya mevsimsel alerjiler gibi – danışanlarımda özellikle etkili olduğunu gördüm; ki bu belirtiler otoimmün saç dökülmesiyle sıklıkla birlikte görülüyor.”
En önemli soru: Gerçekten zaman ayırmaya değer mi? Açık konuşmak gerekirse, bu bir mucize çözüm değil. Yukarıda bahsedilen alanların bazılarında yardımcı olabilir ama çörek otu yağı hiçbir ciddi ya da kronik sağlık sorunu için tek başına bir tedavi yöntemi olarak kullanılmamalı. Ancak bu, tamamen etkisiz olduğu anlamına da gelmiyor.
Doctors Tatiana + Rishi Advanced Aesthetics’in yöneticisi Dr. Tatiana Mandavia şöyle diyor: “Tıbbi açıdan bakıldığında, çörek otu yağı kesinlikle ilginç bir ürün. Yüzyıllardır kullanılıyor ve bazı küçük ölçekli çalışmalar faydalı olabileceğini gösteriyor. Ancak araştırmalar hâlâ erken aşamada, bu yüzden onu garanti bir çözümden ziyade destekleyici bir ürün olarak görmek daha doğru olur.”
“Bazı faydaları — örneğin iltihabı azaltma ya da hafif alerjilere yardımcı olma potansiyeli — erken araştırmalarla destekleniyor gibi görünüyor. Ancak bu bir mucize ilaç değil ve özellikle ciddi sağlık sorunlarında standart tıbbi tedavilerin yerine geçmemeli,” diyor Mandavia.
Harley Street’ten kilo verme uzmanı ve The DNA Dietitian’dan diyetisyen Rachel Clarkson da aynı fikirde. “Çörek otu yağını tüm iltihapların çözümü olarak düşünmemek en iyisi,” diyor Clarkson. “İltihapla başa çıkmak, yönetilen stres seviyeleri, kaliteli uyku, düzenli hareket ve çeşitli bitkiler, sağlıklı yağlar ve yağsız proteinler açısından zengin bir beslenme düzeni gerektirir. Ayrıca unutmayın, çörek otu yağı üzerine yeterince çalışma yapılmış değil ve yüksek dozlarda alındığında ne gibi riskler barındırdığını tam olarak bilmiyoruz.”
The HVN’de görevli tıp doktoru Dr. Tanja Philips da, bu yağın “önemli farmakolojik potansiyeli” olsa da, “sihirli bir çözüm” olmadığını söylüyor.
Eğer bu faydalı araca ilgi duyuyorsanız, çörek otu yağını almanın birkaç yolu var. Hem sıvı hem de kapsül formunda bulunuyor.
Hamilton genellikle “gıdayla birlikte günde 500 mg ile 1000 mg arasında başlamayı, toleransın izlenmesini ve dozun yavaşça artırılmasını” öneriyor.
Ayrıca daha alışıldık bir yolla da alınabilir: yiyeceklerle birlikte. “Çörek otu yağını salata sosları yapmak için kullanabilir, protein shake’inize karıştırabilir ya da yiyeceklerin üzerine gezdirebilirsiniz,” diyor Clarkson. “Sebzelere eklemenin güzel tarafı, yağda çözünen vitaminlerin emilimini desteklemesi — çünkü vücut bu vitaminleri yağ olmadan ememez!”
Loubser ise, yağın “sade yoğurt ve biraz balla birlikte alınmasını” tavsiye ediyor. Ayrıca “zeytinyağı, hardal ve bir miktar limon suyu ya da elma sirkesiyle birlikte bir vinaigrette şeklinde karıştırılarak” da tüketilebileceğini söylüyor.
Ancak yemek pişirme sırasında kullanılmamalı; çünkü ısıyla birlikte yağın faydalı bileşenleri azalabilir.
Eğer sıvı formunu almayı düşünüyorsanız, zeytinyağı ya da kanola yağı gibi nötr bir tat beklemeyin. Loubser’e göre çörek otu yağı “sert ve acı” bir tada sahip; oldukça karabiberimsi ve topraksı bir aroması var, bu nedenle “alışmak zaman alabilir.”
Çörek otu yağı dünyasına balıklama dalmadan önce, bu ürünün sizin için uygun olup olmadığını öğrenmek adına doktorunuzla görüşmeniz faydalı olur. Çünkü çörek otu yağı bazı ilaçlarla etkileşime girebilir; özellikle kan sulandırıcı ya da tansiyon ilacı kullanan kişilerin bu üründen uzak durması gerekir. Hamilelerin de kullanmaması önerilir.
Bunun dışında bazı yan etkiler de söz konusu olabilir. “Çörek otu yağı kullanmak isteyenler; mide bulantısı, şişkinlik, karın ağrısı ve alerjik döküntüler gibi yan etkilerin farkında olmalı,” diyor Dr. Philips. “Takviyelerle ilgili genelde göz ardı edilen bir konu, bu maddelerin geleneksel ilaçlarla etkileşime girebilme ihtimali. Örneğin, çörek otu yağı bazı karaciğer enzimlerini baskılayarak ilaçların metabolizmasını ve vücutta kalma süresini etkileyebilir — ki bu durum, tansiyon ilaçları, bazı antibiyotikler ve kolesterol düzenlemek için kullanılan statinler gibi ilaçları da kapsıyor.”
BU İÇERİK İLK OLARAK BRITISH GQ WEB SİTESİNDE YAYINLANMIŞTIR.
