Köşedeki dükkâna girdiğinizde size mücevher gibi göz kırparlar.
Bir başka “frenk üzümü” aromalı vape'in pilini bitirirken, kendinize şu soruyu soruyor olabilirsiniz: Her yerde elektronik sigara varken, elektronik sigarayı nasıl bırakabilirim?
Elektronik sigara birkaç yıl önce yaygınlaştığında sigaradan daha havalı ve genel olarak daha az iğrenç görünüyordu - elektronik sigara, çeşitli dereceleriyle iç mekanda içilebiliyordu ve kıyafetlerinizi ve nefesinizi sigara gibi kokutmuyordu.
Yine de şimdi elektronik sigaraya gerçekten “havalı” diyebilir misiniz? Politikacılar elektronik sigara içiyor. Çocuklar - aslında 11-15 yaş arası çocukların dörtte biri - elektronik sigara içiyor! Meyve aromalı elektronik sigaraların gençleri nikotine alıştırdığına dair endişeler ve insanların tek bir kullanımdan sonra pillerle dolu plastik kutuları çöpe atmasının çevreye verdiği zarar nedeniyle, tek kullanımlık elektronik sigaralar Haziran ayında (İngiltere'de) hükümet tarafından yasaklanacak. Elektronik sigaraya devam etmek isteyenler yeniden kullanılabilir (genellikle daha hacimli) modellere güvenmek zorunda kalacaklar.
Vape kullanımının uzun vadeli etkilerine ilişkin araştırmalar henüz çok erken bir aşamada olmakla birlikte, ortaya çıkan olası tehlikelerden biri “patlamış mısır akciğeri”dir: akciğerlerde iltihaplanma ve yara dokusu oluşumu, bu da nefes darlığı ve öksürük nöbetlerine neden olabilir. Elektronik sigaraların her yerde bulunabilmesi ve sigara içmeyenler için cazip olması da bir endişe kaynağı: İngiltere'de tahminen bir milyon yetişkin daha önce düzenli sigara içmemesine rağmen elektronik sigaraya başlamıştır. Bu yüzden kendinize karşı dürüst olun. Gittiğiniz her yerde beyaz, kiraz kokulu duman bulutları sizi takip ediyorsa, nasıl bırakacağınızı öğrenmek faydalı olabilir.
“Bazı insanlar elektronik sigaranın normal sigaradan daha zararlı olduğuna inanıyor, ancak durumun böyle olmadığını biliyoruz”
Ancak bir şartla: tam yağlı, tütün dolu sigaralar için elektronik sigaradan vazgeçmeyin. Yakın zamanda elektronik sigarayı bırakmanın yollarını inceleyen bir dizi çalışmayı gözden geçiren Oxford Üniversitesi araştırmacısı Nicola Lindson, “Bazı insanlar elektronik sigaranın normal sigaradan daha zararlı olduğuna inanıyor, ancak durumun böyle olmadığını biliyoruz” diyor. Lindson, kendisi gibi bilim insanlarının “zor bir durumda” olduğunu söylüyor: Sigara içenleri elektronik sigaraya geçerek karşılaştıkları zararı azaltmaya teşvik etmek istiyorlar, ancak elektronik sigaranın sigara içmeyen insanların bağımlısı olmasına neden olacak kadar zararsız görünmesini de istemiyorlar. Eğer eski bir sigara içicisiyseniz ve sizi tütünden uzak tutan tek şeyin elektronik sigara olduğunu düşünüyorsanız, lütfen devam edin.
Eğer değilseniz - yani elektronik sigara alışkanlığı gerçek bağımlılığınızsa - o zaman anlamanız gereken birkaç mekanizma var. Bunlardan biri, beyinde dopamin salgılayan nikotine olan doğrudan fizyolojik bağımlılık. Lindon, diğerinin ise elektronik sigaranın “alışkanlık yaratan doğası” olduğunu söylüyor. Eğer barda içki içmeyi elektronik sigara içmekle ilişkilendiriyorsanız, o zaman bu durumda olmak “size bir aşerme hissi verecektir”. Fiziksel eylem bile - o “elden ağza eylem” - karşı konulmaz olabilir, diyor.
İngiltere Bağımlılık Tedavi Merkezleri'nde baş terapist olan Lee Fernandes'in yeni hastalarla yaptığı şey genellikle onlardan bir tür günlük doldurmalarını istemek. “Bir kağıt parçası çıkarıyorsunuz ve 'Şu anda elektronik sigara kullanıyorum' diye yazıyorsunuz” diyor. “Bunu sadece neler olup bittiğini görmek için ilk hafta yapıyorsunuz.” Bu, alışkanlıklarınızı ve tetikleyicilerinizi anlamanıza yardımcı olacaktır. “Stresli olduğunuz için elektronik sigara içiyor olabilirsiniz; sıkıldığınız için elektronik sigara içiyor olabilirsiniz; dışarı çıktığınızda akran baskısı nedeniyle elektronik sigara içiyor olabilirsiniz. Bunları, tetikleyicileri, belirleyin ve sonra bunlarla nasıl başa çıkabileceğinize bakın.”
Burada yardımcı olabilecek birkaç püf noktası var. Günde kullandığınız elektronik sigara miktarını kademeli olarak azaltabilirsiniz. Fernandes, sağ ve sol elleriniz arasında geçiş yaparak veya sadece dışarıda kullanarak elektronik sigarayı “kendiniz için biraz rahatsız edici” hale getirebileceğinizi söylüyor. İstek duyduğunuzda dikkatinizi dağıtmak için kıpır kıpır bir oyuncak kullanabilirsiniz. Elektronik sigaranın “oral fiksasyonu” - ağzınızda yarattığı hoş his - bir naneyi emerek taklit edilebilir. Fernandes sadece bir bardak su içmeyi bile öneriyor : “Bu, 'Bir şey yaptım' hissi verir.”
“Etrafınızda ne kadar çok elektronik sigara içen insan varsa, sizin de elektronik sigara içme olasılığınız o kadar artar.”
Ya da bir terapiste (hatta bir hipnoterapiste) görünerek veya birbirinizin ilerlemesini kontrol eden bir “hesap verme grubunun” parçası olarak diğer insanları da dahil edebilirsiniz. Fernandes, “Birlikte her zaman daha kolaydır” diyor. Bunun tam tersi olarak da “etrafınızda ne kadar çok elektronik sigara içen insan varsa, sizin de elektronik sigara içme olasılığınız o kadar artar” diyor. Bu alışkanlıktan kurtulmaya gerçekten kararlıysanız, sigara içmeyen arkadaşlarınızla sosyalleşmeye ara vermek faydalı olabilir. “Belki bir süreliğine içkiyi de bırakırsınız” diyor. “Bir kişi bir kez içki içti mi, tüm direnci kırılır.”
İrade gücünüze güvenmiyorsanız, sakız ve bant gibi nikotin ürünleri de var. Lindson, “Nikotin replasman tedavisinin insanların sigarayı bırakmalarına yardımcı olmak için etkili olduğunu biliyoruz” diyor - aynı şey elektronik sigara için de geçerli olabilir. (Ancak Zyn gibi nikotin keseleri değil: bunların uzun vadeli etkileri hakkında elektronik sigaranın etkilerinden “daha az araştırma” mevcut).
Bu fikirlerin çoğu sigarayı bırakmak için denenmiş ve test edilmiş yöntemler - elektronik sigara nispeten yeni bir fenomen olduğu için, özellikle elektronik sigaralarda neyin işe yaradığına dair çok fazla araştırma yok. Bununla birlikte, Lindson'ın elektronik sigaranın nasıl bırakılacağına ilişkin çeşitli çalışmaları gözden geçirmesi, özellikle bir şeyi ortaya çıkardı: beyindeki “nikotin yolları” üzerinde çalışarak insanların sigarayı bırakmasına yardımcı olmak için uzun süredir kullanılan bir ilaç. Elektronik sigara için de aynı şeyi yapabileceğine dair sağlam kanıtlar var. Aile hekiminize danışabilirsiniz.
İlaç tedavisi ve psikolojik hilelerin yanı sıra, kendinize bir ödül de vermeniz önemli. Fernandes, “Elektronik sigaraya harcadığınız parayla yılda bir kez kendinize bir hediye verebilirsiniz” diyor. Yeni kıyafetler (bu konuda yardımcı olabiliriz) veya bir tatil olabilir. Eğer elektronik sigaradan uzak durmayı başarırsanız, bunu kutlayın - sadece “elektronik sigara içerek kutlamayın” diyor Fernandes. Bu, tüm ilerlemenizin meyve aromalı bir dumanın içinde kaybolmasına neden olacaktır.
BU İÇERİK İLK OLARAK BRITISH GQ WEB SİTESİNDE YAYINLANMIŞTIR.