Buralar ısınıyor, yani Dünya genelinde, çünkü iklim değişikliğini ele alma konusundaki mikroskobik ilerlememiz yüzünden. Artan sıcaklıklar, bu yıl rekor seviyelere ulaşan kış yakıt faturalarından sonra bir nebze rahatlama sağlayabilir, ama tasarrufun verdiği o kısa süreli mutluluk geçince yeni bir gerçeklik ortaya çıkıyor: Tüm o terlemeye rağmen sıcak havalarda nasıl uyunur?
“İnsanların öz vücut sıcaklığı kişiden kişiye farklılık gösterir,” diyor The London Sleep Centre’dan Dr. Zoe Gotts. “Ve bazı insanlar sıcağa diğerlerinden daha dayanıklıdır.” Benim gibi şanslılar için, 18 dereceden daha yüksek sıcaklıkta uyumak neredeyse imkânsız geliyor. Ben Amerika’danım; agresif klima kültürünün hüküm sürdüğü bir ülkeden. Ve biz serin kalmak için her şeyi göze alırız. İngiltere’de ise durum farklı: 2021 tarihli bir hükümet raporuna göre, burada evlerin %5’inden azında klima ünitesi bulunuyor. Çevre için iyi, uyku için kötü. Yıllar boyunca pek çok ipucu biriktirdim — bazısı klimasına hasret kalan Amerikalılardan. İşte sıcak gecelerde uyuyabilmeniz için denenmiş ve onaylanmış yöntemler.
Yazları, iki haftalık bir sıcak hava dalgası dışında rahat uyuyabiliyorsanız, o 14 günü göz altı morlukları ve düşük verimlilikle (belki birkaç gece klima olan kulüplerde takılarak) atlatmanız gerekebilir. Ama Mayıs’tan Eylül’e kadar gerçekten uyuyamıyorsanız, biraz yüksek teknolojili yardım almanın vakti gelmiş olabilir. İyi bir vantilatör anahtar roldedir. Evet, yılda yalnızca üç ay kullanılıyor olabilir ama kaliteli bir modele yatırım yaparsanız, yıllarca serinlik sağlayacaktır. Elektrikli süpürge markaları bu işi çözdü: Dyson Purifier, hem sıcak hem soğuk hava üfleyebildiği için sadece yaz için değil, yıl boyunca işe yarayan çok yönlü bir cihaz. Shark FlexBreeze ise güçlü hava akışı sunuyor, kablosuz taşınabiliyor ve 24 saate kadar çalışabiliyor. Üstelik aktif serinletici bir “sis püskürtme” işlevi de sunuyor.
“Yoğun sıcaklık, zaten yaşamakta olduğumuz günlük sorunları daha da besleyebilir,” diyor Malminder Gill. “Mesela eski sevgilinizin acısını atlatmaya çalışıyorsanız, bir de yaz sıcağında uyuyamıyorsanız, zihniniz ne yapacak? Eski sevgilinizi düşünecek.” Yaz havası için pek de ideal değil. Sekiz saatinizi almak istiyorsanız serin kalmanız şart — ben önümüzdeki üç ay boyunca yastık kılıflarımı dondurucuda saklayacağım.
Bu noktada, sadece sıcak hava dalgalarında değil, yıl boyunca vücut sıcaklığınızı düzenlemeye yardımcı olacak bir soğutucu yastık da edinmenizi öneririz. Üstelik başınızı yastığa her koyduğunuzda serinlik hissi verir, bu da işin ekstrası.
Uyandıktan sonra perdelerinizi kapalı tutarak güneş ışığını (ve sıcaklığı) dışarıda bırakın. Uyku konusunda uzmanlaşmış hipnoterapist Malminder Gill, yatağınızın ısıyı emmesini önleyen bir soğutucu yatak pedi kullanmanızı öneriyor. Yatak takımları da yaz aylarına uygun hale getirilmeli — daha düşük tog derecesine sahip yorganlar ve keten ile pamuk gibi nefes alabilen kumaşlar tercih edilmeli. Yatağı sıcağa karşı koruma stratejisi, elbette, vücudunuz için de geçerli. “Poliesterden yapılmış bir dev gibi giyinmeyin,” diyor Gill. Yatmadan önce atılacak harika bir son adım ise bir fincan nane çayı; serinletici etkisiyle bilinir. Ekstra etkili olsun isterseniz buzlu olarak da içebilirsiniz.
İyi haber şu ki, sıcakla ilgili sorunlar dışında yaz ayları aslında uyku için faydalı olabilir. “Daha fazla doğal ışık alıyoruz, dışarı çıkıyoruz, hayatın tadını biraz daha çıkarıyoruz,” diyor Dr. Gotts. Tabii işin içine yaz gecesi alkol tüketimi girmediği sürece. Ne yazık ki, uyku uzmanları bunu pek önermiyor.
Kendinizi bir yaz gecesi, aşırı ısınmış, uykusuz ve gün doğumuna saatler kalmış halde hayal edin. O saatte yeni yatak takımı sipariş etmek bir seçenek değil. Dr. Gotts, bazı kişilerin yastık kılıflarını dondurarak hızlı bir serinleme yaşadığını söylüyor. Daha da hızlısı için, Gill bir el havlusunu soğuk suya batırıp boynunuza koymanızı öneriyor; vücut ısınızı düşürmenize yardımcı olacaktır.
Soğuk duşlar cazip gelebilir, fakat uzman tavsiyesi aslında hafif ılık bir duş almanız yönünde (kısa vadede rahatsız, uzun vadede faydalı). “Duştan çıktığınız anda vücudunuz kendini soğutur,” diyor Dr. Gotts. “Bu sürece yardımcı oluyorsunuz.” Genel olarak, danışanlarıyla çalışırken, sıcaklığın çoğu zaman var olan problemleri şiddetlendirdiğini ama başlı başına tek uyku sorunu olmadığını gözlemliyor. “Sıcaklık kesinlikle etkili bir faktör, fakat genellikle uykusuzluk problemi stres, kaygı ve insanların uyku problemini çözmek için yaptığı davranışların birleşimidir,” diyor. Bu nedenle standart uyku destek araçları — melatonin, meditasyon, kafein ve ekran kullanımını sınırlamak gibi — yaz aylarında daha da önemli hale geliyor.
Ayrıca, gece boyunca sizi aşırı ısınmaktan koruyacak yatak takımlarına yatırım yapmanızı da öneriyoruz. Simba'nın Hybrid yorganı, yaz aylarında tek başına kullanabileceğiniz çıkarılabilir, hafif bir yorganla geliyor. En iyi sonucu, vücut ısınızı uzaklaştıran bir yatak ve nefes alabilen pamuklu çarşaf takımıyla birlikte kullanıldığında veriyor.
BU İÇERİK İLK OLARAK BRITISH GQ WEB SİTESİNDE YAYINLANMIŞTIR.
