Daha iyi bir beyin inşa etmek ister misiniz? Bu seride, yaşamın farklı sektörlerinde biliş ve beyin sağlığını geliştirmeye yönelik en son araştırmalar hakkında uzmanların verdiği ipuçlarını ve bakış açılarını keşfediyoruz.
Ayrılıklar bazen, zaten beklenendir, bazen de hiç ummadık bir anda gerçekleşir. Her iki durumda da, düpedüz acı verici ve kafa karıştırıcı olabilirler. 30 yaşındaki Josh Kim, New York'ta bir apartman dairesinin kira kontratını imzaladığında, bir yıldan uzun süredir birlikte olduğu kız arkadaşına "tamam" demişti. İki gün önce gelecekleri hakkında yaptıkları derin bir sohbetin ardından, ona katılmaya ve Austin, Teksas'tan büyük şehre (the Big Apple'a) taşınmaya kararlıydı.
Ne yazık ki, sözleşmeyi imzaladıktan hemen sonra Kim, o zamanki sevgilisinden hiçbir partnerin duymak istemeyeceği o korkunç, birkaç kelimelik kısa mesajı aldı: Konuşmamız gerek. Kim, "İşin yürümesi için ona yalvarmaya çalışırken kısa bir panik atak geçirdiğime eminim," diyor. "Daha önce hiç böyle bir şey hissetmemiştim."
Sonraki birkaç gün boyunca çeşitli duygular yaşadı. "Bazen 'Tamam, aslında iyiyim. Buna ihtiyacım vardı' diyordum. Sonra, 20 dakika sonra, tam tersini düşünüyordum" diyor.
Washington Üniversitesi'nde insan cinselliği profesörü Nicole K. McNichols, bir ayrılıktan kaynaklanabilecek yoğun duyguları anlamak için, aşık olmakla ilgili sinirsel devrenin, bir uyuşturucu maddeyle ödül unsuru ilişkisine benzediğini fark etmenin önemli olduğunu söylüyor.
Her iki deneyim de, kişinin ya da uyuşturucunun takıntılı bir şekilde arzulanmasından sorumlu olan dopamin; zevk ve mutluluk getiren serotonin; ve bağ kurmayı hızlandıran oksitosin gibi nörotransmitterlerin aktivasyonunu içerir. Dr. McNichols, biliş ve duygu düzenlemesiyle bilinen prefrontal korteksin bir parçası olan orbitofrontal korteks ve beynin zevk merkezi olarak bilinen nükleus akumbens de dahil olmak üzere beyindeki özelleşmiş bölgelerin de etkilendiğini söylüyor.
Kısacası, ilişkiler sert bir yok oluşa benzer yoğun duygular içerebilir. Dr. McNichols, "Aşık olmak nasıl bir uyuşturucuya bağımlı hale gelmek gibi bir şeyse, ayrılık da iyi hissettiren nörotransmitterler aniden düştüğü için beynin uyuşturucuyu bırakma sürecini yansıtabilir" diyor.
"Aşık olmak nasıl bir uyuşturucuya bağımlı hale gelmek gibi bir şeyse, ayrılık da iyi hissettiren nörotransmitterler aniden düştüğü için beynin uyuşturucuyu bırakma sürecini yansıtabilir"
New York'ta bir terapist olan Megan Bruneau, serotonin, dopamin ve oksitosinin ani yokluğunun, bir kişinin madde kullanmayı bırakması gibi yoksunluk benzeri semptomlara yol açabileceğini söylüyor. "Aldığımız bir ilaca olan bağımlılık dışsal bağımlılık olarak bilinirken, aşkın ürettiği nörokimyasallara olan bağımlılık endojen bağımlılık olarak bilinir" diyor.
Ancak hormonlar ve kimyasallardan daha fazlası var. Bruneau, genellikle hem madde kullanımı hem de sevdiğiniz birinin yakınında olma arzusuyla ilişkilendirilen bölge için "Beynimizin ventral tegmental alan veya VTA, ventral striatum ve singulat girus gibi özlem ve duygusal düzenlemeden sorumlu kısımları aydınlanır" diyor.
Birçoğumuzun bildiği gibi, bir partnerle ilişkiyi kestikten sonra yoksunluk belirtileri yaşamak alışılmadık bir durum değil. Buna uyku bozuklukları, ruh hali değişimleri ve duygusal düzensizlik, baş ağrıları, yorgunluk, gastrointestinal sıkıntı ve iştah kaybı dahil. Bruneau, "Özellikle sarsıcı bir ayrılık sırasında, -abartmıyorum- dört ay boyunca her gece yoğun terlemeler yaşadım" diyor. "Kalp kırıklığının yarattığı keder ve bağlanma sıkıntısı depresyon ve anksiyeteyi taklit ederek ruminasyona ve takıntılı düşünmeye, rahatsız eden intihara meyilli düşüncelere, hafıza ve konsantrasyon sorunlarına ve bağışıklık sisteminin baskılanmasına neden olur." Başka bir deyişle, evet, çok şey değişiyor.
Zaman içinde kolektif beynimizi değiştirdiği kesin. Bruneau, ayrılıklara verilen kimyasal tepkilerin evrimsel olduğunu, çünkü bizi ortaklık aramaya ve insan türünü çoğaltmaya motive ettiğini söylüyor... ki bu mantıklı.
"Beynin fiziksel acıyla bağlantılı bölümlerinde de aktivasyon olur: insular korteks ve anterior singulat. Yani kalbinizde hissettiğiniz o acı çok gerçek."
Bruneau, "Kortikotropin ve norepinefrin gibi stres hormonları sistemimizi doldurarak semptomatik sinir sistemimizi -ya da 'savaş ya da kaç' tepkisini- aktive eder" diyor. "Ayrıca beynin fiziksel acıyla bağlantılı bölümlerinde de aktivasyon olur: insular korteks ve anterior singulat. Yani kalbinizde hissettiğiniz o acı çok gerçek."
Bireysel düzeyde, büyük duygular ve belirli kimyasal reaksiyonların ortaya çıkması, büyük ölçüde ilgili kişiye ve bir ayrılıktan kurtulmalarının ne kadar sürdüğüne bağlı. Bu arada, ayrıldıktan sonra kendinizi kötü hissediyorsanız kendinize çok yüklenmeyin. Ayrılıklar aslında beyin mekaniğimizi değiştirerek duygusal ve fiziksel bir tepki ortaya çıkarabilir.
BU İÇERİK İLK OLARAK GQ US WEB SİTESİNDE YAYINLANMIŞTIR.
