Kadın Yazarların Gözünden Edebiyatın Kusurlu Mükemmel Erkekleri

Kusurlu mükemmeli ararken ve kendi kusurlarımızla barışırken, çıktığımız bu yolculukta bizi bazen rotada tutacak, bazense saptığımız yanlış patikadan döndürecek insanlara ihtiyacımız var. Belki bir yerde mola vereceğiz ve o bilge karakterin ettiği tek bir cümle yolumuzu sorgulamamıza neden olacak. Belki de bir anda çıktığımız bu yolculukta yalnız başımıza olmadığımızı anlayacağız. Bize bu yolculukta yönümüzü göstermeleri için edebiyattan kusurlu mükemmel erkekleri ödünç almaya karar verdik. Bunun için de son yıllarda kitaplarında kusurlu mükemmelliğe bolca yer veren kadın yazarlara danıştık. Bu yolculukta rehberlerimiz ‘Hiçlikte İhtimal Var’ kitabının yazarı Pelin Kıvrak, Kıymetli Şeylerin Tanzimi’ kitabının yazarı Sezen Ünlüönen, ‘Hayatta Kalma Rehberi’ kitabının yazarı Zehra Çelenk ve ‘Kabuk’ kitabının yazarı Zeynep Kaçar.

1 / 3

Don Kişot: Bir Tahta Kılıç, Bir Yarım Onur

Zeynep Kaçar

Bıkmadan usanmadan, çekinmeden, utanmadan, arsızca, oburca, karşısındakini duymaya tenezzül etmeden, hırçın bir küstahlıkla, susmadan, binlerce kelime israfıyla, upuzun bir masanın baş köşesinde, kan ter içinde bir çabayla kendinden bahsetmek. Sürekli sürekli. Böyle anlarda keşke bir kadının iç sesini duyabilse o erkek. Babasının evi olan bu dünyaya bir sıfır önde başlamanın rahatlığını, pek çok fırsatın kolayca karşısına çıkıvermesini olağan ve hakkı kabul etmek. Sırf erkek olduğu için saygıyı, dikkati, takdiri kendine lâyık bellemek, kendinden başka herkesi ama özellikle kadınları küçümsemek, bu küçümsemeyi aptal bir babacanlıkla örtbas edermiş gibi yapmak. Kendi fikri dışındaki tüm fikirlerden açık açık iğrenmek, kendine benzemeyen herkesi çekinmeden ezip geçmek. İşte bir erkekte ve bir roman karakterinde aramadığımız temel özellikler.

2 / 3

Vronski: Aklımızda Şüpheye Yer Bırakmayan Kusurlar

Sezen Ünlüönen

Kusurlarına rağmen değil, kusuru nedeniyle çekici bulunan bir erkek karakter arıyoruz. Öbür türlüsü daha kolay—haddini aşan ciddiyetine rağmen ‘Aşk ve Gurur’un Bay Darcy’si, kadınlar hakkındaki saçma sapan fikirlerine rağmen ‘Middlemarch’ın idealist doktoru Lydgate... Liste uzayabilir. Ama çekici kusur öyle mi? Hem ‘en kötü özelliğim mükemmeliyetçiliğim ve herkesi kendim gibi temiz kalpli sanmam’ türünden uyduruk bir kusur değil. Bu, hakiki bir eksiklik olacak, hem de çekici bulunan taraf tam da o kusur olacak.

Bu nedenle ben de düşündüm taşındım ve ‘Anna Karenina’nın Vronski’sinde karar kıldım. Kitapta evli barklı Anna’yı baştan çıkaran Vronski’nin kusurlu bir karakter olduğu aşikar.

3 / 3

İnce Memed: Çukurova’nın En Adaletli, Mert ve Hür Eşkıyası

Pelin Kıvrak

Edebiyat dünyasının ‘kusurlu mükemmel’ erkek karakterlerini düşündüğümde aklıma iki kalıp geliyor. Bu kalıplardan biri kusurları ya da zaaflarıyla yüzleştikçe kendilerini daha iyi tanıyan, büyüyen ve mükemmelleşen karakterleri karşılıyor.

Örneğin ‘Savaş ve Barış’ta hapse girdiği dönemde cemiyet hayatında eksiklik olarak görülen yönlerinin aslında karakterinin en güçlü tarafları olduğunu keşfeden Pierre Bezukhov. Ya da Masumiyet Müzesi’nde ömrünün büyük bir bölümünü imkânsız aşkının dokunduğu objeleri toplama gibi nafile bir dürtünün esaretinde geçirse de “çok mutlu bir hayat yaşadım” diyebilen Kemal Basmacı. Kanımca bu karakterlerin çekiciliği, kusurlarına rağmen değil de kusurları sayesinde kendilerini tam hissedebilmelerinde yatıyor. İkinci – ve benim daha ilginç bulduğum – ‘kusurlu mükemmel’ kategorisinde ise içinde bulundukları toplumsal veya siyasal şartlar onları bazı değerlerden vazgeçmek mecburiyetinde bıraksa da kalplerindeki iyilik bâki kalan karakterler var.

Yazının tamamı GQ Türkiye Yaz 2020 sayısında...