Hayatındaki bunca değişimin içinde sende sabit kalan ne oldu diye sorduğumda “karakterim” diyor. “Ne yaşarsam yaşayayım, ister hayat ödüllendirsin, ister bedel ödetsin; sağlam bir şekilde duruyor.”
Oyunculuğundan, dış görünüşünden, başarılarından bağımsız, karakteriyle kendisine hayran bırakan birinden bunu duymak pek de şaşırtmıyor beni.
Kendi yaşam senaryosunda, hayatta üstlendiği gerçek rolleriyle, her şeyden öte karakteriyle takipçi sayısı her gün katlanarak artan kaç kişi tanıyoruz? 2023 GQ Yılın Oyuncusu ödülünü almaya hak kazanan Selahattin Paşalı, konumuz hayattaki duruş ve karakter olunca da ödülleri ve röportaja sığmayacak uzun övgüleri hak ediyor.
Kırılma noktalarından sektördeki ilk günlerine, çocuk yaşta basketbolcu olabilme hayali ile ailesinden uzağa gitmesinden kariyerinin en başarılı yolculuklarına kadar, salaş ile şıklık arasında ama oldukça siyah olarak tarif ettiği giyim stilinden aile hayatına, gelecek planlarına kadar pek çok konuyu konuştuk.
“Hayatta bazı tercihler yapıyoruz, bazen planlar, hatta planlamadıklarımız bile işliyor. İşlemediğinde ise bedel ödeme cesareti göstermek zorunda kalıyoruz.” Sen dönüm noktalarına inanıyor musun diye sorduğumda bana verdiği cevap bu oluyor. Ve devam ediyor; “Benim kırılma noktalarım hayatta verdiğim radikal kararlarla şekillendi. Bunlardan ilki çocuk yaşta basketbolcu olabilme hayaliyle ailemden uzağa gitmekti. Ailemden aldığım öğreti üzerine hayatı erken yaşta öğrenmeye başladığım ve beni şu anki ben yapan özellikleri kazandığım sert tecrübelerdi. Diğer kırılma noktam ise Budapeşte’ye sanat yönetimi okumaya gitmem. O zamanki ben ile bugün bu mesleği yapan ben arasında bir köprü görevi kurdu diyebilirim.”
Sektördeki ilk günlerine ait unutamadığı bir an’ı merak ediyorum. Fotoğraf 51 oyunuyla ilk kez sahneye çıktığında bayılma sınırına geldiği heyecanı aklına geliyor. “Açıkçası bu deneyimin başka bir kırılma noktam olacağını bilemiyordum” diyor.
Sahneye çıktıktan sonra audition’ları aldığı süreç başlamış. Kalbindeki en özel yere Emin Alper’in Kurak Günler’i sahip. Kariyerinin en büyük başarılarını, Cannes yolculuğunu bu film sayesinde deneyimlemiş. Tek plan çılgınlığına kalkıştıkları Mukavemet filmindeki performansı da kendisi için çok özel. Ve tabii ki Netflix projeleri. Aşk 101’deki Osman karakteriyle sektörde daha çok tanınmaya başladı. Son olarak içinde bulunduğu en iyi prodüksiyonel tasarıma sahip Pera Palas’ta Gece Yarısı’ndan teknik anlamda çok şey öğrenmiş.
Şu anda ulusal kanalda yayınlanan Ömer projesi çok güzel bir şekilde devam ediyor. 2024’te de Netflix’te Pera Palas’ta Gece Yarısı’nın ikinci sezonu yayınlanacak. Selahattin’in “yapılacaklar listesi”nin en başında bir süreliğine yeni bir iş almamak da var. Yenilenmeye ihtiyaç duyduğunu fark ettiği günlerden geçiyor.
Globalde ülkemizi en iyi şekilde temsil edebilecek bir oyuncu bence, yurt dışı planlarını sorduğumda; bazı girişimlerde bulunup kendisine bir yol açmayı denemezse pişman olacağını söylüyor. Umarım doğru zamanda, doğru yerde, doğru insanlarla bir araya gelebilir ve kendisine bir kapı açıp, yeni maceralara çıkar. “Hayat sürprizlerle dolu” derken gülümsüyor.
Rollere nasıl hazırlandığını merak ediyorum. Her oyuncu gibi dramaturji yaparak başlıyormuş. Senaryoya ve karaktere doğru soruları soramadığını hissettiğinde güvendiği usta oyuncuların ve tiyatro yönetmenlerinin kapılarını çalıyormuş. “Birden fazla insana gidip kafamı iyice karıştırıyorum. Oynadığım karakteri sosyolojik, psikolojik ve fizyolojik açılardan ele alıp anlamaya çalışıyorum. Senaryo hangi dönemde geçiyorsa o dönemin tarihsel araştırmasını yapıyorum. Her rolün araştırma derinliği farklı oluyor. Bütün bu araştırmalardan sonra duruyorum ve bilinçaltımda demlenmeye bırakıyorum. En son oyunculuk çalışmaya başlıyorum.”
Heyecanlandığı bir senaryonun içindeyse ve alanında başarılı insanlarla çalışıyorsa ondan mutlusu yok. Hep daha iyisini hayal ederek motivasyonunu koruyor. Kendisinin daha iyi versiyonunu arıyor. İyi ve iddialı işlerin onu bulacağına inanıyor ve kendisini içinde hayal ederek imgeleme yapıyor.
Sence bir performansı gerçekten olağanüstü kılan şey nedir? diye soruyorum; teknik ustalık mı, duygusal bağlantı mı, yoksa her ikisinin birleşimi mi?
Cevap; muhtemelen daha da fazlasının birleşimiymiş. Öncelikle diyalog performansının kuvvetli olması gerektiğini söylüyor. “Kötü bir yazımdan olağanüstü bir performans çıkmaz. Tecrübe çok önemli bir faktör. Geçen yıllarda hem hayatta hem oyunculukta cebinizi neyle ve nasıl doldurduğunuz. Ama sanırım en önemli bileşkenlerden biri inanabilme yeteneği. Karşımdaki oyuncunun gözlerinde o ana inandığını ve kendini içine bırakabildiğini gördüğümde zaten her şey gerçek ve olağanüstü oluyor.”
Set dışında son derece sıradan bir hayatı olduğunu söylüyor. Sadece oyunculuk yapmaya çalıştığını, belirli bir çizgide belirli bir duruşla bu mesleği yapmaya devam edeceğini söylüyor. Takdir edilince elbette mutlu oluyor ama artık onay beklemeyi aştığı, olgunluk dönemine geçiş yapmaya başladığı bir döneme yaklaşıyor gibi hissediyor kendisini.
Göz önünde yaşamıyor. “Küçük dünyamda mütevazı bir hayat sürüyorum” diyor. Gerçekten öyle mütevazı ki bunu söylemese de onunla konuştuğunuzda öyle olduğunu düşünüyorsunuz zaten. “Ama oyunculuk mesleği popüler ve işiniz başarılı olduysa göz önünde bir meslek. Öyle ya da böyle en zor yanı artık dış dünyada özgürlüğünün olmaması. Son bir yıldır hiç durmadan çalıştım. Ve bu aynı zamanda babalık sorumluluğunu aldığım dönemle çakıştı. Çalışmadığım günde de sorumluluklarım var. Çok fazla dinlenemiyorum, kafamın içi her an dolu. Kendime yapabileceğim en büyük iyiliğin bana iyi gelecek şeylere yönelmek olduğunu düşünüyorum.”
Başarı kavramı üzerine konuşuyoruz. “Göreceli bir kavram, nedir diye tartışabiliriz” diyor. Kesinlikle metalaştırmak istemediğini ama başarının formüldense gereklilikleri olduğuna inandığını söylüyor. “Akıllıca ve çokça harcanan emek karşılıksız kalmaz. İstemek de başlı başına yetmez, dramatik bir şeyler yapmak gerekiyor. Bedel ödemek, uğruna bir şeyleri feda etmek ama sonunda başarmak... Bunların dışında yadsınamaz bir gerçek de hayat şansının da yanında olması. Ama dediğim gibi akıllıca ve çokça harcanan emek evrenin enerjisini de harekete geçiriyor ve şansı çekmeye başlıyorsunuz.”
Yaratıcı süreçte, yaratmak mı yoksa yaratılanı hayata geçirebilmek mi, hangisi daha heyecan verici diye sorgularken, yaratım sürecinin başlıbaşına heyecan verici olduğundan ve ressamlara, bestekarlara, yazarlara her zaman ayrı saygı duyduğundan bahsediyor. Onların üstün varlıklar olduğunu düşünüyor. “Ben maalesef öyle değilim. Ama yine de yaratılanı hayatı geçirebilmeye büyük heyecan duyuyorum” diye devam ediyor. Peki sevdiği yönetmenler, oyuncular kimler? Dramada kusurlu yüzler ve hayranlık uyandıran performanslar izlemeyi seviyor.
“Sanırım her yerde mükemmel yüzeyler görüyoruz ve bir şeyin yüzeyi kırması bir şekilde ilginç oluyor. Ama bu beni daha iyi bir oyuncu yapmaz” diyen Alman sinemasının parlayan yıldızlarından 86 doğumlu Franz Rogowski beğendiği oyuncular arasında. Joachim Trier’in yönettiği 2006 yapımı Reprise (Tekrar) adlı filmin başrol oyuncusu Anders Danielsen Lie ise yeteneğini takdir ettiği isimlerden bir diğeri. Sevdiği yönetmenlerden ilk aklına gelen Polonyalı film yönetmeni Paweł Pawlikowski oluyor, Ida ve Cold War (Soğuk Savaş) filmlerinden hatırlayacaksınız.
En çok neyi dert ediyor kendisine biliyor musunuz? Susmayan zihnini. O dert eden, çözüm arayan çok genç olmasına rağmen yaşını almış bir ruh taşıyan gerçekten özel bir insan. Bir oyuncu olarak mirası ne olsun ister, nasıl hatırlanmak ister diye son sorumu soruyorum.
Minik kızı Pera’nın gururla “ben onun kızıyım” diyebilmesini umduğunu söylüyor, benim de gözlerim doluyor. Eminim kızının gururla bunu diyeceğine. Ben de gururla “iyi ki yapmışım bu röportajı” diyorum.
