Sağlık, kişisel bakım gibi konulara biraz ilginiz varsa, “ağız bantlama” kavramını daha önce duymuş olabilirsiniz. Emma Roberts, Jimmy Fallon ve elbette “sağlık denince akla ilk gelen isim” Gwyneth Paltrow’un bunu denediği söyleniyor. TikTok’ta milyonlarca kez izlenen videolar da işin cabası. Anlayacağınız, bu yöntemi denemeyen kalmamış gibi görünüyor.
Ancak internet yanlış bilgiler ve sahte sağlık tavsiyeleriyle dolu. Ağız bantlama şu sıralar oldukça popüler olsa da, gerçekten hayalini kurduğunuz o çene hattını size kazandırabilir mi? 2023 yılında verdiği bir röportajda Manchester City’nin golcüsü Erling Haaland bile bu yöntemin vücudun “en iyi şekilde çalışmasına ve işlemesine” yardımcı olabileceğini söylemişti. Ben de merak ettim ve bu işin uzmanlarıyla konuşup tüm bu hype’ın gerçekten bir karşılığı olup olmadığını öğrenmek istedim. Konuyu daha iyi anlamak için elbette bizzat kendim de denedim.
Adı üstünde, ağız bantlama tam olarak kulağa geldiği gibi bir şey. Genellikle küçük bir bant parçasının dikey şekilde dudaklara yapıştırılarak, uyku boyunca ağzın kapalı kalmasının sağlanmasıyla uygulanıyor.
“Bu basit ve invazif olmayan bir yöntem. Uyku sırasında burundan nefes almayı teşvik ediyor,” diyor Ruh Dental’ın kurucu ortaklarından diş hekimi Dr. Rizwan Mahmood. “Nefesin burundan alınması ise genel iyilik halini artırdığı, daha derin uyku sağladığı ve horlamayı azalttığı düşünülüyor.”
Ayrıca bazı erkekler bu yöntemin çeneyi sıkılaştırıp belirginleştirdiğini de iddia ediyor. “Ağzın kapalı kalması, zamanla yüz duruşunu etkileyebilir,” diyor diş hekimi ve estetik uzmanı Dr. Raquel Amado. “Bu fikir özellikle wellness influencer’ları arasında çok ilgi görse de, arkasındaki bilimi anlamak önemli.”
İşe başlamak için ilk yapmam gereken şey, tahmin edeceğiniz gibi... bir bant edinmekti. Belki “Hadi şuraya bir koli bandı yapıştırayım, bitsin gitsin” diye düşünebilirsiniz. Ama bu gerçekten çok saçma olur. “Normal” bantların içinde çeşitli yapıştırıcılar ve kimyasallar bulunur. Bu da yalnızca cildinizde tahrişe ve rahatsızlığa yol açmakla kalmaz, aynı zamanda zararlı da olabilir. Kısacası, lütfen bunu yapmayın.
“Normal bantlar yerine, cilt için özel üretilmiş bantları tercih etmenizi öneririm,” diyor AM Aesthetics’ten cilt bakım uzmanı Alexandra Mills. “Bu bantlar özellikle hipoalerjenik, hassas ve nefes alabilir yapıda olacak şekilde tasarlanıyor. Ciltte tahrişi de önlüyorlar.”
“Ağız bantlamayı düşünüyorsanız, işe dudaklarınızın ortasına küçük bir parça bant yapıştırarak başlayın, tüm ağzınızı kapatmayın,” diyor Mahmood. “Bu, burundan nefes almayı teşvik ederken biraz hava akışına da izin verir. Özellikle solunum problemleriniz varsa ya da emin değilseniz, önce mutlaka bir sağlık uzmanına danışın.”
Japon Kızılhaçı Asahikawa Hastanesi tarafından 2020’de yayımlanan bir makaleye göre, burundan nefes almanın uyku kalitesini artırdığına dair güçlü kanıtlar var. Hatta bu 2015 tarihli Journal of Clinical Sleep Medicine çalışması ve 1999’da yapılan başka bir deney de bu görüşü destekliyor. Evet, ağız bantlama burun solunumunu teşvik ediyor olabilir ama çene hattını belirginleştirdiği fikri oldukça yeni sayılır.
İnternette bu fikir ilk kez 2022’de ortaya atıldı. TikTok fenomeni Ollie Martin, ağız bantlamanın daha keskin bir çene hattı elde etmesine yardımcı olduğunu iddia etti. O günden bu yana benzer sonuçlar elde ettiğini söyleyenlerin sayısı giderek arttı. Bu tarz iddialara genelde biraz mesafeli yaklaşırım (yaklaşık iki yıl önce plastik bir topu çiğnemeyi denedim ama hiçbir işe yaramadı), ama bu sefer bir şans vermek istedim. Yani, son üç aydır her gece uyumadan önce ağzımı bantlayarak yatıyorum—bilim uğruna (ve tabii ki havalı bir çene hattı için).
“Ağız bantlamanın çene hattını güçlendirdiğine ya da daha belirgin hale getirdiğine dair hiçbir bilimsel kanıt yok,” diyor Dr Leah Totton, estetik hekimi ve Dr Leah Clinic’in medikal direktörü. “Kronik ağızdan nefes alma alışkanlığı, geride duran bir çene gibi duruş bozukluklarına neden olabilir, ama bunu düzeltmek için profesyonel bir tedavi gerekir. Ağız bantlama, özellikle kısa vadeli kullanımda, çene hattının şeklini doğrudan değiştirmez.”
Yine de her şey o kadar karamsar değil. “Bu yöntemi savunanlar, düzenli burun solunumunun dilin doğru pozisyonda durmasına ve çene hizasının korunmasına yardımcı olabileceğini, bunun da zamanla yüz yapısını hafifçe etkileyebileceğini söylüyor,” diyor Dr Raquel Amado. “Ama bu etkinin yetişkinler üzerinde oldukça sınırlı, hatta yok denecek kadar az olduğunu da unutmamak gerek. Ağız bantlamayı belirgin bir çene hattı için kestirme bir yol olarak görmek pek doğru değil.”
Ağzınızı bantlamak kulağa oldukça basit bir işlem gibi geliyor olabilir, değil mi? Evet, evde rahatça uygulanabilecek bir yöntem gibi duruyor ama her sağlık trendinde olduğu gibi (ister zencefil shot’ı içmek olsun, ister kuru fırçalama), işe başlamadan önce mutlaka bir uzmana danışmanız şart.
“Kesinlikle önce aile hekiminize danışmanızı tavsiye ederim,” diyor Mills. “Bu sayede altta yatan olası sağlık sorunları tespit edilebilir ve solunum sağlığınız değerlendirilir. Mesela şiddetli ve sürekli horlama, sadece ağız bantlamayla çözülmeyecek uyku apnesi ya da astım gibi rahatsızlıkların belirtisi olabilir.”
“Bazı insanlar için nefesin kısıtlanması, uyku kalitesinin düşmesine ya da oksijen seviyesinin tehlikeli şekilde azalmasına neden olabilir,” diyor Amado. “Ayrıca kullanılan bant, ciltte tahriş ya da alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Eğer sabah boğularak uyanıyorsanız, ağzınız kuruyorsa ya da kendinizi dinlenmemiş hissediyorsanız, bu yöntemin size uygun olmadığını gösterir. Ayrıca çocuklar için kesinlikle önerilmiyor.”
Eğer bir sağlık uzmanına danıştıysanız ve bu yöntem sizin için uygunsa, harika. Ama gerçekten daha güçlü ve keskin bir çene hattı istiyorsanız, en etkili sonuçlar genellikle iyi bir duruş, düzenli egzersiz (yüz egzersizleri dahil) ve dengeli bir beslenme rutiniyle elde ediliyor. Ayrıca Robert Pattinson tarzı bir görünüm hedefliyorsanız, cerrahi olmayan birçok estetik yöntem de mevcut.
“Çene hattı ve çene dolguları, ameliyat ve iyileşme süreci gerektirmeden bu bölgenin görünümünü belirginleştirmek için hızlı ve etkili çözümler sunuyor,” diyor Dr Leah Totton. “Çene dolgusu, daha güçlü ve erkeksi bir kare çene hattı yaratmak isteyenler için oldukça iyi bir seçenek olabilir. Çene dolguları ise geride duran çeneye sahip bireylerde anında dönüşüm sağlayabiliyor. Ayrıca bu işlemler, yüz hatlarını daha ince ve konturlu göstermek için diğer enjeksiyonlarla birlikte de uygulanabiliyor.”
“Invisalign gibi ortodontik tedaviler de zamanla dişleri yeniden konumlandırarak hem çene fonksiyonunu hem de görünümünü iyileştirebilir,” diyor Mahmood. “Bu da doğal dudak kapanmasını teşvik eder, ağızdan solunumu azaltır, burun solunumunu destekler ve ağız sağlığını olumlu yönde etkileyebilir.”
Kendimi bildim bileli çene hattım konusunda hep biraz takıntılıydım. Hayatımın en fit döneminde bile – evet, ultramaraton koşuyordum – ne yaparsam yapayım çene hattım belirginleşmedi. Maalesef ağız bantlama da bu konuda bir fark yaratmadı.
Yaklaşık 100 gün boyunca doğru bantları kullanarak ve aile hekimimin önerdiği şekilde uygulayarak devam ettim ama sonuç? Daha güçlü ya da keskin bir çene hattı? Hayır. Onun yerine, hayatımda hiç olmayan yeni bir alışkanlık geliştirdim: diş sıkmak. Harika!
Şöyle düşünün: tarih boyunca ortaya çıkan her wellness trendi gibi, ağız bantlama da bazılarına hiç yaramazken, bazıları için işe yarayabilir. Eğer gerçekten denemek istiyorsanız, buyurun deneyin. Ama bir noktada kendinizi rahatsız hissederseniz ya da bir şeylerin ters gittiğini düşünürseniz, o bandı çıkarın ve tekrar yapıştırmayın.
BU İÇERİK İLK OLARAK BRITISH GQ WEB SİTESİNDE YAYINLANMIŞTIR.