Belki Ocak ayında detoks yapmış gibi hissediyorsunuz ya da Ocak ayından sonra detoks yapmanız gerekiyor. Marketinizin meyve suyu reyonundan TikTok'a kadar, vücudumuzu "temizlemenin" ve "detoks yapmanın" potansiyel yollarını pazarlayan ürün ve insan sıkıntısı yaşıyoruz.
Diyetlerin, ürünlerin ve tedavilerin yaygınlığına rağmen - sadece detoks içecekleri satışlarının 2032 yılına kadar 10 milyar dolara yaklaşması bekleniyor - bu ürünlerin psikolojik çekiciliği, işe yaradıklarına dair bilimsel kanıtlardan çok daha ağır basıyor. Case Western Reserve Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde doçent olan tıbbi toksikolog Ryan Marino'nun GQ'ya söylediği gibi, bu ürünler en iyi ihtimalle "cüzdanınızı toksinlerden arındırır" ve en kötü ihtimalle de vücudunuzu her gün doğal olarak detoksifiye eden organ sistemlerine zarar verebilir.
GQ, sürekli trend olan detoks ürünleri ve banka hesabınızı arındırmadan önce bilmeniz gerekenler hakkında tıbbi bir bakış açısı edinmek için Dr. Marino ile konuştu.
Dr. Marino, tıbbi anlamda bile detoksun "net bir tanımı olmadığını ya da gelişigüzel kullanıldığını" söylüyor. Genel olarak konuşursak, insanların detoks yaptığı iki tıbbi senaryo var: Birincisi, uyuşturucuları (alkol dahil) sistemlerinden çıkarıyorlar ve yoksunluk yaşıyorlar. İkincisi ise, kurşun gibi uzaklaştırılması gereken "gerçek bir toksik maruziyet" için bir hastayı tedavi etmek, ki buna "şelasyon" gibi bir süreç varken detoks denmesi gerekmez.
Dr. Marino'nun dediği gibi, işe yaramıyorlar. Ancak detoks ürünleri birkaç günlük meyve suyu temizlikleri, tek porsiyonluk içecekler ve çaylar, kapsüller ve diğer yöntemler şeklinde olabilir. Bazen bu ürünlerin yemek yerine alınması tavsiye edilir (bu da vücudunuzu normal beslenmesinden "detoks" edebilir).
Dr. Marino, "Detoks ve arınma kavramı -ya da her ne ise- her zaman popülerliğini koruyor ve sürekli değişiyor" diyor. Modası çoktan geçmiş olabilecek bazı yeni örnekler, artık dondurmadan kokteyllere kadar her şeyde bulunabilen "düz karın" çayları ve aktif kömürdür.
Detokslar ve arınmalar, yaşlanma, aşırı çalışma ya da stresli bir toplumda var olma gibi sorunlara "sihirli bir çözüm" sundukları için caziptir.
Detoks ve arınmaların yankı bulma eğiliminde olduğu, günlük varoluşun vücutta toksin birikimine yol açtığı yüzyıllık bir "otointoksikasyon" fikri vardır. Kolonik irrigasyon (bağırsakların suyla yıkanması işlemine verilen isim)için bir gerekçe olarak kullanılan otointoksikasyon, 1997 tarihli bir Journal of Clinical Gastroenterology başyazısında "cehaletin bilim üzerindeki zaferi" olarak adlandırılmıştır.
Dr. Marino'ya göre, hızlı bir çözüm istemek ve daha iyi bir sağlık için detoks ve temizlik yapmak evrensel bir deneyim. Ancak bu yaklaşımları, insanların stresli olabileceğini ya da sadece yaşlanmakta olduklarını tespit etmek yerine, yanlış bir şey yaptıklarını söyledikleri için, güçlü, yıkıcı ve kendini suçlayıcı olarak tanımlıyor.
Dr. Marino, insan vücudunun "çevresel maruziyetlerimizden ve günlük yaşamımızdan toksik maddeleri uzaklaştırma konusunda çok iyi evrimleşmiş ve becerikli" olduğunu açıklıyor. Karaciğer ve böbrekler vücuttaki başlıca detoksifikatörlerdir.
"Farklı takviyeler alan insanlarda pek çok sorun gördük" diyor, "özellikle karaciğer hasarları, ironik bir şekilde detoksifikasyon yeteneğinizi ortadan kaldırıyor." (Bir vakada, popüler bir detoks takviyesi olan "yogi çayı" "akut karaciğer yetmezliğinin potansiyel bir nedeni" olarak tanımlanmıştır.)
Dr. Marino, takviye endüstrisinin büyük ölçüde denetimsiz olduğunu belirtiyor. Takviyeleri edinmek reçeteli ilaçlardan çok daha kolay, aynı kalite kontrolünden geçmiyorlar. Dolayısıyla, bırakın güvenli olup olmadıklarını, şişenin içinde ne olduğundan bile emin olamazsınız.
Dr. Marino, "Bunların hiçbirinin gerçek bir faydası olmayacaktır" diyor. Sahte sağlık iddialarını yasaklayan yasa ve yönetmeliklere rağmen, bunları pazarlayan birçok marka ve influencer tam da bunu yapıyor. Eğer gerçekten belirli bir toksinden detoksifikasyona ihtiyacınız varsa, "o zaman tıbbi tedaviye ihtiyacınız var" diyor. Kendisine göre, çalışan bir karaciğeriniz veya çalışan böbrekleriniz yoksa, TikTok mağazasından edinebileceğiniz hiçbir şey yardımcı olmayacaktır.
Kömürün "kanıta dayalı tıbbi tedavi edici" olarak tıbbi uygulamaları vardır. Ancak gerçekte ilaçların etkilerini azaltabilir, bu nedenle kritik kalp ilaçlarını ve doğum kontrolünü daha az etkili hale getirebilir. Şelatlayıcı maddeler olarak bilinen bileşikler bazen tıbbi senaryolarda kullanılıyor ve bu senaryolarda bile Dr. Marino bunları kullanmaktan çekiniyor çünkü sağlık riskleri taşıyabiliyorlar. Bu risklere rağmen, vücudu ağır metallerden arındırmayı vaat eden şelatlama maddeleri internet üzerinden satın alınabiliyor.
"Gerçekte, bunlar hayati mineralleri de ortadan kaldırıyor. Magnezyum depolarınızı, kalsiyumunuzu yok ediyorlar ve insanları sürekli ağrı içinde olmaya, korkunç kas krampları geçirmeye yatkın hale getirebiliyorlar ve insanlar bu yüzden gerçekten ölüyorlar." Dr. Marino yayınlanmış birkaç vakaya işaret ediyor.
Bir ürünü, takviyeyi ya da bitki çayını satan herkesin, söz konusu ürünün sözde "faydalarını" size anlatırken mali bir çıkar çatışması yaşadığını unutmamak önemli. Bu fenomenlerin ve ünlülerin çoğu "muhtemelen bu bilimsel araştırmayı yapmak için eğitilmemiştir" diyor. Etrafa saçmak için bazı PubMed bağlantıları bulsalar bile, "bu, o çalışmanın geçerli, iyi veya uygulanabilir olduğu anlamına gelmez" diyor Dr. Marino.
Ne yazık ki, vücudunuzu "resetlemenin" sihirli bir değneği ya da kolay bir yolu yok, ancak bir yaşam tarzı değişikliği istiyorsanız, belki "Blue Zones"dan "Power 9"ı deneyebilirsiniz. Ya da su içerek hidrasyonunuzu koruyun; geceleri yedi saat uyumayı hedefleyin; biraz hareket edin ve Akdeniz Diyeti uygulayın. Sağlıklı bir yaşam tarzı sürmek, bir influencer'dan parlak bir ürün satın almak kadar seksi değildir, ancak uzmanlar söz konusu sağlığınız olduğunda sıkıcı şeylerin en iyisi olduğunu söylüyor.
BU ICERIK İLK OLARAK GQ US WEB SİTESİNDE YAYINLANMIŞTIR.
