Stres bağımlısı olabilirsiniz. Her ne kadar olası görünmese de, sürekli stresli hissetmekten zevk almak mümkündür. Oxford Sözlüğü'nde bunu tanımlayan bir terim yok, ancak internet bunu ortaya çıkarıyor; strese bağımlı olanlar kendilerini "streskolik" olarak tanımlayabilirler.
Çoğu durumda olduğu gibi bunun da bilimsel bir nedeni var. Stresli olduğunuzda, beyniniz stres hormonu kortizol salgılamanın yanı sıra, "iyi hissettiren" kimyasal olan dopamini de belli bir miktarda salgılar.
Nörobilimci ve bağımlılık uzmanı Jim Pfaus, Insider'a işleyişi açıklıyor. Pfaus'a göre stres, periferik sinir sistemindeki uyarılma ve dikkat merkezlerini harekete geçirerek vücut için "doğal bir mutluluk" yaratabilir. Bu durum uzun sürerse, "uyuşturucu kadar bağımlılık yapıcı" bir özellik kazanabilir. Harvard'da eğitim görmüş psikolog Debbie Sorensen CNBC'ye yaptığı açıklamada, kronik olarak stres altında olan bir beynin bu küçük, öforik dopamin vuruşlarına bağımlı hale gelebileceğini söylüyor.
Kendimizi meşgul olmaya zorlamak neredeyse stres enjekte etmek gibidir. Sorensen'e göre, bunu sıkılmaktan, üzülmekten, yalnızlıktan ve diğer hoş olmayan duygulardan kaçınmak için yapma eğilimindeyiz. Ve bu sandığınızdan çok daha yaygın. Ancak stres bağımlısı olmak uzun vadede yüksek tansiyon ve kalp sorunlarından IBS'ye kadar bir dizi sağlık sorununa yol açabilir.
Sorenson, strese bağımlı biri olup olmadığınızı ve buna nasıl karşı koyabileceğinizi kontrol etmenize yardımcı olacak birkaç işareti listeliyor.
Harvard'a göre stres bağımlısı olduğunuzun 3 işareti
Dinlenmek ve rahatlamak sizi suçlu hissettirir
Günümüzün çalışma kültürü aşırı çalışmayı yüceltme eğilimindedir. Hızlı tempolu bir iş ortamında uzun saatler çalışmaktan hafta sonları çalışmaya kadar biriken stres, başarının bir göstergesi olarak görülüyor.
Sorensen CNBC'ye verdiği demeçte, "Üretkenlik takıntılı kültürümüz stresli olmayı bir onur nişanı haline getirdi... Sürekli meşgul olmak egoya da iyi geliyor, çünkü meşguliyeti başarı ile özdeşleştirdik" diyor. Sorensen'e göre bu, insanların strese bağımlı hale gelmesinin en önemli nedenlerinden biri.
İş yükünüz söz konusu olduğunda sürekli "iş başında" olan biriyseniz ve biraz izin aldığınızda ya da hafta sonları kendinizi suçlu hissediyorsanız, o zaman - ding dong - muhtemelen bir streskoliksiniz.
Telefonunuz en iyi arkadaşınız
Sosyal medya çağındayız ve Boomer'lardan Z kuşağına kadar herkes geceye akıllı telefonuyla başlıyor ve bitiriyor. Ancak, telefonunuzu sürekli olarak 100 farklı türde Instagram paylaşımı ve Twitter mesajı için değil de işle ilgili acil e-postalar, aramalar ve mesajlar için kontrol ediyorsanız, muhtemelen sürekli stresli olmaktan (ya da stresli olma fikrinden) dopamin salgılayan birisiniz demektir.
Yapabileceğinizden daha fazlasını üstlenmek
İnsanları memnun edenler vardır, bir de siz varsınız. “Sınırda” olduğunuzu zaten biliyorsunuz, ancak bir projeye, bir teslim tarihine daha hayır diyemiyorsunuz. Sorensen'e göre stres bağımlısı olmanın en belirgin işareti, zihniniz ve bedeniniz hayır demeniz için size yalvardığında bile kendinizi sürekli stresli durumlara sokmayı seçmenizdir.
Peki bu kısır döngüyü nasıl kırabilirsiniz? Muhtemelen bu tür bir bağımlılık için resmi bir destek grubu yoktur. Ancak Sorensen'e göre, egzersiz ve meditasyon en olası iksirlerdir, çünkü her ikisi de beyninizdeki dopamin ve endorfin seviyelerinizi artırır (mutlu kimyasal dozunuzu almanın daha sağlıklı bir yolu).
Diğer yol ise hayatınızdaki "kötü stres faktörlerini" belirlemektir; uyku eksikliği, iştah kaybı, anksiyete ve diğer endişe verici durumlara neden olan şeyler. Bu kötü stres faktörlerini diğerlerinden ayırdıktan sonra, günlük yaşamınız üzerindeki etkilerini ortadan kaldırmak veya azaltmak için aktif olarak çalışabilirsiniz.
Bu içerik GQ INDIA websitesinde yayınlanmıştır.