Sivilcenin, en yaygın cilt sorunlarından biri olması sizi muhtemelen şaşırtmaz. Çoğumuz ya bunu bizzat deneyimlemişizdir ya da bir tanıdığımız yaşamıştır. Yale Medicine'e göre, sivilce ergenlik ve genç yetişkinlik döneminde daha yaygın görülse de (12 ile 24 yaş arasındaki bireylerin %85’ini etkiliyor) tüm yaş gruplarında kadın ve erkeklerde de görülebilir. Örneğin, kırklı yaşlarındaki erkeklerin %12’sinden fazlasında sivilce sorunu var.
Sivilce hem belirtilerinin şiddeti hem de görünümü açısından geniş bir yelpazeye sahip olduğu için, başka cilt sorunlarının sivilceyle karıştırılması ve tam tersi durumlar sıkça yaşanabilir. Ancak, benzer görünüm ve hislere sahip olsa da başka bir cilt problemi sivilceden tamamen farklı olabilir. Ve bu durum, bambaşka bir tedavi gerektiren, potansiyel olarak daha ciddi bir sorunu işaret edebilir.
“Örneğin, aniden ortaya çıkarsa, özellikle sivilce geçmişi yok denecek kadar azsa, bu bakteriyel folikülit olabilir,” diyor Mount Sinai Dermatoloji Bölümü’nde klinik eğitmen ve dermatolog Dr. Gibran Shaikh. “Benzer şekilde, tipik sivilce tedavilerine yanıt vermiyorsa, mantar foliküliti ya da hatta rozase olabilir.”
“Ya da daha ciddi bir durum olan hidradenitis suppurativa olabilir,” diyor Dr. Shaikh. Hidradenitis suppurativa, sivilce ile bazı ortak özelliklere sahip olan bir otoinflamatuar durumdur; ancak tedavi edilmezse (veya yanlışlıkla sivilce olarak tedavi edilirse) ağrılı, kendini tekrarlayan kistik alevlenmeler ve karmaşık yara izleri döngüsüne yol açabilir.
“Birçok hastanın kendi kendini tedavi ettiğini, kendi kendine teşhis koyduğunu görüyorum. Bu durumlarda temas dermatiti, daha ciddi tahrişler ya da durumun kötüleşmesi gibi sonuçlarla karşılaşıyoruz, çünkü aslında bu sivilce değil,” diyor Epoch Dermatoloji’nin sahibi ve kurul onaylı dermatolog Dr. Nicole Lee.
İyi haber şu ki, hidradenitis suppurativa kronik bir durum olsa da etkili tedaviler mevcut ve erken müdahale büyük fark yaratabilir, diyor Dr. Lee. “Bir şeyden şüphelendiğiniz anda hemen bir dermatoloğa görünün. Beklemeyin.”
“İlk dikkat edilmesi gereken şey, etkilenen vücut bölgeleridir,” diyor Dr. Shaikh. Hidradenitis suppurativa ile sivilce arasındaki benzerliklerden biri, her iki durumun da tıkanmış veya bloke olmuş bir kıl folikülü bölgesinde başlamasıdır. Bu nedenle, her iki durum da yalnızca kıl foliküllerinin bulunduğu alanlarda ortaya çıkar. Ancak hidradenitis suppurativa daha dar bir bölgeyi etkiler.
“Aşırı kistik sivilce ile karşılaştırıldığında bile, hidradenitis suppurativa’nın benzersiz olduğu şeyin, yerleşim bölgeleri olduğunu söyleyebilirim,” diyor Dr. Lee. “Sivilce genellikle yüz, kollar, göğüs ve sırt gibi açıkta kalan alanlarda görülürken, hidradenitis suppurativa genellikle koltuk altı, kasık veya kalça gibi en çok terleyen cilt kıvrımlarında görülür. Bazı hastalarda boynun arkasında bile gördüm.”
Belirtilerinizin cilt sürtünmesinin yoğun olduğu bir bölgede ortaya çıkması, bunun hidradenitis suppurativa olabileceğinin ilk işaretidir.
Sivilceyle uğraşırken, genellikle komedonlar (yani siyah noktalar ve beyaz noktalar) olur. Her zaman değil, ancak genellikle bu duruma rastlamak mümkündür. “Açık olmak gerekirse, sadece kistik sivilce yaşanabilir; bu, var olan bir şey,” diyor Dr. Shaikh. Hidradenitis suppurativa ise ağırlıklı olarak cilt altında nodüller ve kistler şeklinde kendini gösterir.
“Sivilcede, yine kıl folikülü ile ilgili bir durum olarak, tüm belirtilerini daha çok yüzeyde düşünürüz. Siyah nokta, beyaz nokta veya cilt üzerinde bir şişlik gibi şeyler görürsünüz. Hidradenitis suppurativa’da ise bu süreç çoğunlukla içeride gerçekleşir,” diyor Dr. Shaikh.
“Her iki hastalıkta da derin, ağrılı kistler olabilir; ancak birisi gelip, ‘Sadece kistlerim var, hiç siyah nokta veya beyaz nokta olmadı ve püstül de yok; sadece daha derin nodüller var,’ derse ve bunlar sivilce için tipik olmayan anatomik bir bölgede bulunuyorsa, bu beni şüphelendirir.”
Sivilce, cildin belirli bölgelerini kaplasa da, bu alanlar aslında ayrı, bireysel lezyonlardan oluşur. Başka bir deyişle, etkilenen bir alanı elinizle hissettiğinizde bir şişkinliğin bitip diğerinin başladığı yerleri hissedebilirsiniz. Hidradenitis suppurativa başlangıçta böyle görünebilir, kistler sağlıklı cilt bölgeleriyle ayrılmış olabilir; ancak zamanla birbirine bağlanarak cilt altında iz dokusundan oluşan bir ağ oluşturabilir, diyor Dr. Lee.
“Bu genellikle, ‘Tamam, tamamen farklı bir kategorideyiz. Bunu farklı şekilde yönetmeliyiz,’ dememize neden olur.”
Bir kist patladığında, “sinüs traktı” adı verilen bir durum oluşur. Bunu, “ciltten iltihap veya potansiyel olarak kanın sızdığı küçük bir delik,” diye açıklıyor Dr. Shaikh. Sinüs traktları bazen doğrudan cilt yüzeyine açılır; ancak hidradenitis suppurativa’da genellikle daha önce patlamış bir kist bölgesine bağlanır ve cilt altında iz dokusundan oluşan bir tünel bırakır. Zamanla müdahale edilmezse bu, cilt altında karmaşık bir iz ağına dönüşebilir.
“Sivilce izleri de kesinlikle olabilir ve bu sıkça gördüğümüz bir durumdur; ancak sinüs traktı oluşumu (patlamış tüm bu kistlerin ve cilt altındaki iz dokularının birikimi) hidradenitis suppurativa’ya özgüdür,” diyor Dr. Shaikh ve ekliyor; “Sivilcenin böyle bir şey yaptığını hiç görmedim.”
BU İÇERİK İLK OLARAK GQ US WEB SİTESİNDE YAYINLANMIŞTIR.
