©Warner Bros/Courtesy Everett Collection
Alkolün vücudunuzda ne kadar kaldığını merak ediyorsanız, ya geçmişte unutulmaz bir akşamdan kalmanın kurbanı olmuşsunuzdur ya da şu anda akşamdan kalmasınız. İyi haber şu ki, vücudunuz alkolü sabit bir oranda metabolize ediyor, bu yüzden hiçbir şey yapmadan bile zaten doğru yönde ilerliyorsunuz.
Alkol vücutta ömrü kısa olan bir depresan gibidir. Bir içki içtikten ve alkol kan dolaşımına girdikten sonra, vücudunuz her saat başı bir yüzdesini metabolize etmeye başlar. Vücudunuz alkolü düzenli ama yavaş bir şekilde işler, bu da karaciğerin detoksifikasyon sürecini hızlandıramayacağı anlamına gelir. Bu yüzden metabolize edilmemiş alkol kan dolaşımınızda kalır ve zehirlenmeye neden olur.
Alkol vücudunuzda ne kadar kalır?
Bir zaman çizelgesi istiyorsanız, karaciğeriniz saat başı yaklaşık bir içkinin içinde bulunan alkolü metabolize edebilir. Ulusal Alkol Suistimali ve Alkolizm Enstitüsü (NIAAA), üç saat sonra bir içkinin tamamen metabolize edildiğini ve sisteminizden çıkacağını, dört saatin biraz üzerinde iki içkinin, altı saatte üç içkinin ve yedide dört içkinin tamamen metabolize edilerek sisteminizden çıkacağını söylüyor. Ancak bu tabii ki, bazı önemli faktörlere de bağlı.
Healthline'a göre yaşınız, kilonuz, yakın zamanda yemek yiyip yemediğiniz, ilaçlar, karaciğer sağlığı ve içkiler arasında geçirdiğiniz süre, alkolün vücudunuzda ne kadar süre kaldığını etkiler.
Yaşlandıkça akşamdan kalmaların neden giderek çekilmez hale geldiğini merak ediyorsanız, size bazı kötü haberlerimiz var. Yaşlandıkça karaciğerinizin alkolü parçalama yeteneği yavaşlar. 18 yaşındaki vücudunuz kimyasalları sisteminizden çok hızlı ve iyi temizleyen bir makine gibiyken, yaşlandıkça bu süreç daha uzun zaman almaya başlar.
İçmeden önce çok yemek yemek de bu süreyi etkileyen faktörler arasında. İçkideki etanolün kabaca %20'si mideden kana karışır, kalanı ise ince bağırsaktan emilir. İçkideki etanol midede ne kadar uzun süre kalırsa zehirlenme hızı o kadar yavaşlar.
İçmeden önce yemek yemek ve içki içtiğiniz süre boyunca atıştırmak, alkolün daha yavaş emilmesi anlamına gelir ve bu da alkolün etkisini azaltır. Ancak bu aynı zamanda daha fazla içmeniz anlamına da gelebilir, bu da doğal olarak alkolle yemek yemenin faydalarını ortadan kaldırır.
Ya düzenli olarak içki içiyorsam?
Ne sıklıkta ve ne kadar hızlı içtiğiniz, alkolün sisteminizde ne kadar süre kalacağını etkiler. Düzenli içki içmek vücudunuzu alkolü işlemede daha etkili ve hızlı yapmaz. Araştırmalara göre tek bir oturuşta düzenli olarak (erkekler için beş veya daha fazla içki, kadınlar için dört içki) içiyorsanız alkolün sisteminizden atılması birkaç saat sürebilir.
Alkolü vücudumdan nasıl atabilirim?
Ne yazık ki, alkolün eliminasyon sürecini hızlandırmak için yapabileceğiniz hiçbir şey yok. Kahve içmemek, bol su içmek, duş almak, hatta kusmak bile bu süreci hızlandırmıyor. Akşamdan kalma belirtileri bazen ağrı kesici alarak hafifletilebilse de, alkolü metabolize etme sürecini hızlandırmak için yapabileceğiniz hiçbir şey yok.
Alkolün vücutta tespit edilmesinin birkaç yolu var. Biri, nefesinizdeki alkolü 24 saate kadar tespit edebilen bir alkol ölçerdir. İdrar testleri son 10-12 saat içinde aldığınız alkolü tespit edebilirken, kan testlerinde bu süre 12 saate kadar çıkabilir. Tükürük testindeyse son 24 ila 48 saat arasında aldığınız alkol tespit edilebilir.
Alkolü metabolize etmek akşamdan kalmalığı giderir mi?
Kısaca söylemek gerekirse hayır, alkolün metabolize olması vücudunuzun yenilendiği anlamına gelmez. Aslında, tam tersi. NIAAA'ya göre, vücuttaki kan alkol konsantrasyonu yaklaşık sıfıra döndüğünde akşamdan kalma semptomları zirve yapar, yani en kötü hissettiğiniz an, genellikle normal kan-alkol seviyelerine döndüğünüz zamandır. Alkol vücudunuzdan tamamen atıldığında bile, ne yazık ki belirtiler 24 saat veya daha uzun sürebilir.
Tükettiğiniz alkol miktarı hakkında endişeleriniz varsa, NHS bunu kontrol altına almak için pratisyen hekiminizle iletişime geçmenizi öneriyor.