Yaşadığımız coğrafyada bir konuya dair kafamızda soru işaretleri belirdikçe ve bunu sesli bir şekilde dile getirmeye başladıkça sıklıkla uyarılırız. Evet, meraktan bahsediyorum. Nedendir bilinmez, merak etmenin her zaman başımıza “kötü” işler açacağından bahsedilir durur. Ancak ben bunun kötü tarafına odaklanmayı tercih etmeyenlerdenim -umuyorum ki sizler de öylesinizdir. Nitekim, şu an elinizde olan bu dergiyi okuma fırsatını bulmanız, birisinin matbaa teknolojisini geliştirmesine vesile olan merakı sayesinde mümkün oldu. Acefitness’tan Shannon Fable’ın aşağıdaki sözünü, yaptığım tüm işlerde kendime hatırlatıyorum: “Merak bir kas gibidir; görmezden gelirseniz körelir, ancak uygun şekilde geliştirirseniz daha da güçlenir ve olağanüstü sonuçlar elde etmenize yardımcı olur.”
İçinde doğduğunuz, büyüdüğünüz ve yaşlandığınız vücudunuz hakkında da bilmediğiniz bir kısım var ve bu yazıda ona dair merakınızı uyandıracak bir dizi bilgiyi size vermek niyetindeyim.
Mucizeler mucizesi bir çalışma mekanizmasına sahip bedeniniz nasıl gelişiyor, hatta spor yaparken büyüyen kollarınızda kas sistemi nasıl işliyor bir fikriniz var mı?
Spor yaparken size sadece doktor reçetesi gibi verilmiş rutinleri mi uyguluyorsunuz yoksa vücudunuzun sistemi nasıl çalışıyor; spor yaparken iyi hissetmeniz, büyümeniz nelere bağlı olarak gelişiyor biliyor musunuz?
Vücudun En Temel Yapı Taşını Keşfedin
Bedeninizin su haricindeki toplam ağırlığının yalnızca %1,5’i vitamin ve minerallerden oluşurken, vücudunuzda yaklaşık %75 oranında var olan amino asitlerin yalnızca lise biyoloji kitabından küçük bir bilgi olarak hafızalarda kalması pek hazindir. Nitekim en temel denilerek bir önem atfedilmesine karşın, toplumda “protein” adı altında geçiştirilen ve üzerine hiç düşülmeyen amino asitler, sağlıklı yaşam yolculuğunuzdaki en büyük yol arkadaşınız.
Amino Asit 101
Vücudunuzda tam olarak 20 tane amino asit bulunuyor. Tüm temel yapı ve fonksiyonlar, bu 20 amino asidin tek başına veya bir araya gelerek proteinleri oluşturmasıyla hayata geçiyor. DNA’nızdan tutun da kaslarınız ve tendonlarınıza kadar tüm yaşamsal bileşenlerinizi yürüten kimyasallar amino asitler tarafından oluşturuluyor. Bu noktada, bilmeniz gereken bunlardan dokuz tanesinin vücutta üretilme imkanının olmadığı, dışarıdan gıda yoluyla almak zorunda oluşumuz.
Her İnsan Farklıdır Ama Neden?
Her insanın “biricikliğini” biliyor oluşumuza karşın, hepimiz aynı vitamin ve supplement desteklerini kullanmaya devam ediyoruz. Halbuki, herkesin genetik yapısı, biyokimyası, beslenme ve yaşam şekli birbirinden farklı. Bu noktada kendinize şu soruyu sorun: Hepimiz farklıyken, nasıl takviye besinlerin hepimize benzer etkiyi göstermesini bekleyebiliriz?
Yalnızca Destekleyici Değil, Önleyici De
Modern dünya insanı artık sağlığı konusunda geçmişe nazaran daha bilinçli. Sık sık doktor kontrollerine gidiyor, belirli periyotlarla vücudunun ne durumda olduğunu gözlemliyor. Ancak hepimizin aşina olduğu check-up testlerinde mevcut hastalığınız var mı yok mu onu görebiliyorsunuz ancak hastalığa giden süreçlere dair bilginiz olamıyor. Amino asit temelli kan düzeyi analiz edildiğinde ise bugün bildiğiniz diyabet ve kanser gibi birçok hastalıkları daha oluşmadan amino asit seviyelerindeki değişimlerde görülebildiği tespit edilmiş. Harvard Üniversitesi ve İsveç Malmö Diyet/ Kanser Araştırma Enstitüsü’nün ortak yayınladığı çalışmada, amino asitlerin tip 2 diyabet ve kanser hastalıklarının gelişmeden yaklaşık 10 yıl önce sinyal verdiği belirtilmiş. Bu nedenle, tüm kontrollerinize ek yaptıracağınız amino asit analizi sağlığınız açısından büyük önem taşımakta.
Siz de, ben de sağlıklı bir yaşam sürebilmek, iyi bir denge yakalayabilmek ve antrenman performansımızı artırmak gibi benzer kaygılara sahibiz. Bu noktada, ezber rutinlerin dışına çıkıp, size yukarıda anlattığım amino asitler gibi vücudunuzun bilmediğiniz yönlerini keşfe başlamanın tam zamanı.
Bu yazı "Bedeninde Keşfe Çık" başlığıyla GQ Sonbahar 2022'de yayınlanmıştır.