Kapak Fotoğrafı: Zanele Muholi
İlk insanların Afrika’dan dünyaya yayıldığını unutan dünya insanı, bu sefer Afrika kökenlilerle tüm dünyaya yayılmaya başlayan dev bir harekete tanık olmaya başladı. 2013’te başlayan #BlackLivesMatter hareketi 2020’de hızlanarak ilerlerken, siyahlarla sınırlı kalmayarak farklı ten renklerini de içine alan dev bir isyana dönüştü.
Bu süreçte sadece George Floyd’a değil, nefes alamayan herkese üzüldük ve üzülmeye devam ediyoruz. Diğer taraftan nefesi kesilenlere üzüldüğümüz kadar nefes alma hakkımız için dünyaya nefes verenlerin var oluşlarına sevinmemiz de mümkün. Bunun için önce dünyaya nefes verenlerin kim olduklarını bilmemiz ve yarattıkları değerin farkına varmamız gerekiyor.
‘‘Karanlığın en güzel tarafı, içinde yanan ışığı fark etmemizi sağlamasıdır’’ diyen bilgelerin sayısı hiç de az değil. Şu an, bizlere nefes verenleri anmak, bireysel hareketleri alkışlamak ve bazı kurumsal kararları kutlamak için çok güzel bir zaman. Kimler etrafına ışık ve umut saçıyor? Hangi kurumlar ve markalar fark edilmeyi hak ediyor?:
Fotoğraf: Zanele Muholi
--Irkçı söylemleri desteklemese bile var olmalarına göz yuman dünyanın en büyük sosyal medya platformundaki tüm reklam yatırımını durdurarak, nefret söylemine tepki veren reklamverenler arasında başı çeken The North Face.
--Sadece ABD’de değil, her kültürde koyu tenlilerin neden daha çok acı çektiğini sorgulayan rapçi André 3000.
--Markalar dünyasının en efsane sloganlarından biri olan ‘Just Do It’’i bir seferlik de olsa ‘Don’t Do It’e çevirecek kadar özgür düşünebilen Nike.
--Ezeli rakibi Nike’ın ‘For Once. Don’t Do It’ tweet’ini, ‘Together is how we move forward” diyerek paylaşma jestini gösteren adidas.
--Fransa’da polis tarafından öldürülen erkek kardeşi Adama için adaletin peşini bırakmayan ve George Floyd’un başlattığı dalgayla, ABD dışındaki en büyük siyah hareketinin öncülüğünü yapan Assa Traore.
--Ambalaj metinlerinde yer alan ‘beyazlatma’ kelimesini artık kullanmayacağını resmi olarak açıklayacak kadar konuya hassasiyetle yaklaşan L’Oreal.
--Ünlü moda evleri #blacklivesmatter akımına mesajlarıyla destek verirken, bunlar arasındaki bazı markaların, beyaz stilistlerle çalışmayan siyah ünlüleri giydirmediklerini açıklama cesaretini gösteren moda stilisti Jason Bolden.
--Kendini çektiği fotoğrafları, görsel aktivizm amaçlı kullanan ve yarattığı çarpıcı etkiyle dikkatleri üzerine Güney Afrikalı sanatçı Zanele Muholi.
--Yara bantlarını sadece beyazların tenine uygun renkte üretmekten vazgeçerek Band-Aid markasıyla her ten rengine göre yara bandı üreteceğini açıklayan Johnson & Johnson.
--“Dondurma dünyası keyifli ve eğlenceli olmalıdır” genellemesini reddederek, en politik konularda bile yumruğunu masaya vuran Ben & Jerry’s.
--“Süper kahramanlar sadece beyaz olur” kuralını yıkarak ilk siyahi süper kahraman T’Challa’yı ete kemiğe büründüren ve onu Afrofuturist bir ülke olan Wakanda’nın kralı ilan eden Black Panther ekibi.
--Hiçbir yere ait olmadığı için değil, her yere ait olduğu için “Ben her zaman bir mülteci olacağım” diyen, Valentino’nun yüzü siyah top model Adut Akech.
Fotoğraf: Zanele Muholi
Yukarıda bir kısmını andığımız kişi ve kurumları ne kadar iyi tanırsak, içimizde uykuya yatmış olan aktivisti o kadar hızlı uyandırabiliriz; belki de uyandırmanın da ötesinde, sağduyuyla harekete geçirebiliriz. İşte bunun için, GQ Türkiye’nin yeni manifestosunda da söylediği gibi ‘#kolektifbak’ davetine kulak vermenin ve ‘ben bilincinden çıkarak biz bilincine geçmenin’ tam zamanı. Günün sonunda karanlığı yaratan biziz; aydınlığa doğru ilk adımı atanın da biz olacağımız gibi.
Bu yazı GQ Türkiye Yaz 2020 sayısında yayınlanmıştır.
Ahmet Akın'ın 'Markalardan Yeni Beklentimiz: AKtivizm' yazısını buradan okuyabilirsiniz.