Yeni yılla birlikte kendimize yeni hedefler koyduk; bazılarını başardık, bazılarını ise başarmak için çaba sarf ediyoruz. Özellikle fitness ve spor branşlarında harcadığınız bu emekler, bizi fiziksel ve ruhsal olarak daha iyi bir seviyeye getiriyor ve getirmeye devam edecek. Fakat gördüğüm bazı yanlışları sizleri bulmuşken konuşmak isterim. Konu, spora ve sağlıklı yaşama olan katı bakış açımız… Bu bakış açısı kimi durumlarda bizi zorlayabilir, sıkabilir hatta yolumuzdan döndürebilir. Gelin bu alanda daha istikrarlı olmamızı sağlayacak, kısa ve uzun vadede mutlu edecek bazı inceliklerden bahsedelim.
“Hareket Et” Diyoruz, “Yorgunluktan Baygın Düş” Değil! Spor yapmak ve fiziksel aktiviteler söz konusu olduğunda, aklınıza ilk gelen şey ekstrem spor aktiviteleri ve sizi tüketecek antrenmanlar olmamalı. Bir mottom var: Hareket yaşamdır. Bu hareketi hayata uygun dozda katılan bir fiziksel aktiviteler zinciri olarak düşünebilirsiniz. Günlük hayatınızda ufak yürüyüşler yapmak, arabayı işyerinden biraz uzağa park edip yürümek ve asansör kullanmamak da hayata hareket dahil etmenin yoludur. Hareket ettikçe yaşadığınızı hissetmelisiniz. Yaptığınız fiziksel aktiviteler, profesyonel seviyede sporcu değilseniz sizi mutsuz kılmamalı, sonraki günlerde mutsuz hissettirmemeli. Hareket yaşamdır çünkü günlük hayatımızdaki aktivitelerimizi ufak miktarda artırmak dahi sağlığımız açısından uzun vadede faydalıdır. Merdiven çıkmak, mahallenizin yokuşlu sokaklarında yürüyüşler yapmak ve ev temizliği yapmak bile metabolizmanızı hızlandıracak, dolaşım sisteminiz üzerinde olumlu etkiler yaratacak ve ekstra kalori yakmanızı sağlayacaktır. Bu fiziksel aktiviteler ve yakılan ekstra kaloriler bir günde Roma’yı inşa etmeyecek olsa da, uzun vadede sağlıklı ve mutlu olmanızı sağlayacaktır. Bazen Az Çoktur Vücut geliştirme sporlarının daha fazla ağırlık kaldırma ve kas kütlesi artırma felsefesi yüzünden, ağırlık antrenmanları denince aklınıza devasa ağırlıkları kaldırmak, yere serilene kadar antrenman yapmak gelebilir. Fakat ağırlık antrenmanlarından verim almak için bu denli sert antrenmanlar yapmak zorunda değilsiniz. Özellikle sosyal medyada trend olan 5x5 gibi maksimal kuvvet antrenmanları, beyaz yakalı bir bireyseniz sedanter yaşam şeklinizden dolayı size fayda sağlamak yerine zarar verebilir. Yani modaya uymak yerine kendinize uygun davranmanız gerekiyor. Aynı şekilde pliometrik antrenmanlar, örnekleri çoğaltırsak yüksek ağırlıkla yapılan squat ve deadlift’ler de sizin için büyük ihtimalle uygun değil. Sedanter bir hayata sahip, günlük hayatında nispeten daha az hareket eden, masa başı işte çalışan insanlar daha çok genel kuvvete ve kuvvetin başlangıcına yönelik antrenmanları tercih etmeli. O Elmayı Isırabilirsiniz Sağlıklı beslenmek aslında çok zor değil ve herhangi bir hastalığınız yoksa çok da katı olmanız gerekmiyor. Kendinize hiçbir şeyi yasaklamayın çünkü hayata bir kez geliyorsunuz. Bunun yerine her şeyi yiyin ancak dengeli bir şekilde yiyin. Spora kendini adayanların bir diğer problemi de belirli yiyeceklere odaklanmak. Özellikle vücut geliştiricilerin yaptığı gibi tavuk – pilav diyetleri gibi az çeşitli spor diyetlerinde birçok vitamin ve mineralden mahkum kalırsınız. Fakat ne kadar çok çeşitli protein kaynağı, kaliteli karbonhidrat, sebze ve meyve yerseniz o kadar sağlıklı ve mutlu olursunuz. Cildiniz ve hatta ruh haliniz dahi bundan pozitif yönde etkilenir. Beslenmede dengeyi sağlamak konusunda ipler tamamen sizin elinizde: Mesela tatlı yemeye de, alkol tüketmeye de hakkınız var. Kaçamak yapacağınız gün düşük karbonhidrat tüketerek kendinize alkol içme veya tatlı yeme hakkı yaratabilirsiniz. Ayrıca sizi iyi hissettiren yiyeceklerden, örneğin meyvelerden korkmayın. Çok zararlı ve kilo aldırır denilen fruktoz sizi endişeye düşürmesin. Ayarlı olduktan sonra her şeyi yiyebilirsiniz. Hayatınızı cehenneme çevirmenin anlamı yok. Spor Salonu Eviniz Değildir Tıpkı hiçbir kişiyi ve hiçbir aktiviteyi takıntı haline dönüştürmemeniz gerektiği gibi, sporu da hayatınızın tamamını ele geçiren bir takıntı haline çevirmeyin. 24 saat sporu ve antrenmanlarınızı düşünürseniz, kendinizi sıkabilirsiniz. Amacınız daha sağlıklı bir yaşam için sporu tıpkı bir baharat ya da sos olarak kullanmak olmalı. Spor yaparak daha çok yemeye, içmeye ve gezmeye olanak yarattığınızı düşünebilirsiniz. Sporu hayatınızın merkezine koyup kendinize stres yaratmak yerine, doyasıya yaşamaya hak kazanacağınız bir “araç” olarak düşünün. Hayatınızda başka güzelliklerin olduğunu anımsayın. Eşinizi dostunuzu ve sevdiklerinizi düşünmeye de vakit ayırın. Zira yarışmaya hazırlanmadığınız müddetçe önceliğiniz yaşamınızı güzelleştirmek olmalı. Spor da bu noktada amaç değil, araç olmalı. Özellikle pandemi döneminde eksikliğini hissettiğiniz dostlarınızı telefonla arayın, buluşmadan da olsa aynı aktiviteleri yapmaya çalışın. Örneğin aynı filmleri izleyip üzerine konuşmak ya da aynı kitapları okuyup onlar hakkında tartışmak gibi. En Çok Zihnin Çalışsın Hayatınızı güzelleştirmek ve hayat kalitenizi artırmak için antrenmanlara ek olarak hobilerinizle de ilgilenebilirsiniz. Hareket yaşamdır derken, her anlamda hareket ve canlılıktan bahsediyorum. Vücudunuza ek olarak zihin sağlığınızı yabana atmayın. Evet, spor yapmak zaten zihninize iyi gelir. Bunun yanında örneğin seyahat edebilir ve mutfakta vakit geçirebilirsiniz. Pandemi gibi “kısıtlayıcı” şartlar, “sınırlayıcı” olmasın. İnanın pandemi gibi bir sıra dışı durumda dahi eskisinden daha mutlu olan ve kendini geliştirebilen birçok insan var. Bazen kendinizin önündeki engel sadece siz olursunuz. Bu arada zihninizi ve vücudunuzu rahatlatmak için bazen 10 dakika bile yeterlidir. Burada ilk anda aklınıza haklı olarak seks gelmiş olabilir. Evet tabii ki o da bu kategoriye dahil ancak gün başında yapılan esneme ve mobilizasyon egzersizleri de son derece rahatlatıcıdır. Son derece popüler MMA dövüşçüsü Conor McGregor bir keresinde güzel bir noktaya işaret ederek: “Uyanınca esnemeyen tek hayvan biz insanlarızdır.” demişti. Ek olarak belirtmek isterim ki: Stretching ve mobilizasyon hareket açıklığınızı artırır, sirkadyen (günlük) ritminizi düzenler ve nefes egzersizleriyle birleştirdiğinde meditasyon etkisi yaratabilir. Bazen ufak egzersizler sizi güne hazırlar. Bebek Gibi Uyu Taş Gibi Ol İçinde Hareket Edebildiğin Şeyler Giy Doğru şekilde spor yaptıkça vücudunuz iyi görünmeye başlayacak ve özgüveniniz artacak. Belki de bu nedenle kendinizi göstermek de isteyecekseniz. Ya da spor salonlarında ağırlıkla dar kıyafetler giyenlerden ötürü şimdi yapmanız gerekenin bu olduğunu düşünebilirsiniz. Kendiniz gibi olun ve kalıplara uymak zorunda hissetmeyin. Antrenmanda da, beslenmede de, giyimde de iyi hissettiğiniz gibi olun. Çünkü giydiğiniz şey, gün içinde geçirdiğiniz vaktin tamamında etkilidir. 
Uykusuzluk sizi sadece sinirli ve huysuz yapmaz, gelişim sürecinizi de etkiler. Uykunuzu almadığınızda metabolizmanız zayıflayacak ve yağlanmanız kolaylaşacaktır. Çünkü vücudunuzu temel ihtiyacı olan uykudan mahrum bırakarak metabolizmanız üzerinde stres yaratırsınız. Hormonlarınızda oluşan dalgalanma, bir şeylerin yolunda gitmemesine tepki olarak stres hormonu (kortizol) salgılatır ve bu sizi her anlamda olumsuz etkiler.
Bu yazı #GQBahar21'de yayınlanmıştır.
